The Following 4 Users Say Thank You to maihuynh For This Useful Post:
Giang Tiên
Lệ Thủy làm từ thiện
52 năm đi hát cải lương, NSƯT Lệ Thủy không chỉ được khán giả vì nghề mà còn yêu mến vì tấm lòng của chị đối với người nghèo khó.
NSƯT Lệ Thủy và NSƯT Minh Vương đại diện Sân Khấu Vàng tặng quà cho Viện Dưỡng lão Nghệ sĩ - Ảnh: Th.Hiệp
“Tôi quê mùa lắm”
Thật sự tôi quen biết và viết rất nhiều bài về Lệ Thủy đã 16 năm trời, nhưng chị không bao giờ cho tôi khai thác chuyện chị đi làm từ thiện thế nào. Thiên hạ đồn đãi hoài về chị, tôi hỏi thì chị cười cười rồi lắc đầu. Chị cũng giữ kẽ với nhiều báo khác như thế. Giờ “khai thác” mãi, chị mới nể tình chịu nói. Vẫn giọng miền Nam giản dị chân phương: “Tôi quê mùa lắm! Tôi hổng phải dân sang. Thành ra tôi dễ đi với người nghèo khó”, cô đào từng xuất thân là cô bé bán chuối chiên ở khu Khánh Hội (quận 4), lam lũ với người bình dân, lớn lên cũng không mất đi dấu ấn của người bình dân, dù đã là ngôi sao rực rỡ trong lòng khán giả.
Tháng 9.2011, NSƯT Lệ Thủy được Thủ tướng Chính phủ tặng bằng khen vì đã có nhiều thành tích trong các hoạt động xã hội từ thiện; được Bộ Ngoại giao Lào tặng bằng khen vì những chuyến đi từ thiện với bà Trương Mỹ Hoa, nguyên Phó chủ tịch nước Việt Nam.
Sau ngày giải phóng chừng 2, 3 năm, một cơ duyên khiến chị gặp gỡ những người bệnh tâm thần. Thấy thương họ quá, chị bèn mua thức ăn giúp họ. Cho họ ăn mấy lần, chị rủ thêm bạn bè cùng tổ chức những chuyến đi thăm lớn hơn, mua thức ăn nhiều hơn. Vậy là hình thành một nhóm bạn gọi là “nhóm Lệ Thủy”, sau này có bà Hoa Lệ, Tổng giám đốc Công ty du lịch Hòa Bình. Nhờ vậy, lần nào nhóm đi cứu trợ đều có xe miễn phí. Rồi Lệ Thủy có thêm nhiều bạn mới, là những chị em tiểu thương ở chợ Kim Biên và An Đông. Họ đi các tỉnh, tặng quà và khám bệnh, phát thuốc cho người nghèo, làm cầu, đào giếng, giúp bệnh nhân cùi, tâm thần, ung thư… bền bỉ và thầm lặng mấy chục năm trời. Lệ Thủy không bao giờ thông báo hay kêu gọi phóng viên các báo đi theo, hình ảnh cũng lơ là không chịu chụp, bạn bè xúm nhau bấm vài tấm kỷ niệm thì họ giữ hết. Chị vẫn là một Lệ Thủy hiền lành, giản dị như khi lên sân khấu.
Nhưng đi làm từ thiện thì Lệ Thủy có cơ hội thử làm “bầu sô”, cũng năng động ra phết. Nào kêu gọi, nào quyên góp, lên kế hoạch, thậm chí lên xe thì chị không dám ngủ mà còn ca hát giúp vui và kể chuyện cười, làm hoạt náo viên cho mọi người khỏe ra, tỉnh táo, đủ sức vượt mấy trăm cây số. Chị còn tinh tế trong ứng xử, để luôn gần gũi với người dân. Chị nói: “Bạn tôi nhiều người giàu lắm, họ quen đeo trang sức lộng lẫy. Tôi khều khều nhắc khéo: “Cất bớt đi bồ! Mình đi gặp người nghèo, đeo như vậy họ thấy họ tủi”. Cả giày gót cao tôi cũng nhắc đổi thành giày bệt, vừa giản dị vừa khỏi té khi xuống đường làng”.
Khi đi làm từ thiện, chị còn trùm cái nón vải trông cứ như một chị tiểu thương ngoài chợ. Thật sự, ngay ở nhà hằng ngày chị cũng ăn mặc rất đơn giản, có lần cười khoe áo mới: “Rẻ rề hà! Mua ngoài chợ nè! Tôi chẳng bao giờ xài hàng hiệu. Giá cao quá thấy xót”. Thế nhưng, chị có thể móc túi cả chục triệu cho người khác mà không xót chút nào. Khi huy động tiền làm từ thiện, chị rất khéo léo chia nhỏ số tiền đóng góp để nhiều người bạn cùng được đóng góp cho vui. “Có người hễ tôi xin là cho cái rụp mấy chục triệu, nhưng tôi nói góp 5 triệu thôi, để bạn khác hùn nữa chớ. Tiền dư thì để lần sau. Như vậy cả nhóm mới gắn bó lâu dài”, chị cười. Và cứ lai rai mỗi người 1 triệu 2 triệu mà dắt tay nhau đi suốt con đường…
NSƯT Lệ Thủy trong vở Sông dài trên Sân khấu Vàng - Ảnh: M.Châu
Mỗi suất hát là một ngôi nhà
Năm 2008, NSƯT Lệ Thủy và NSƯT Minh Vương kêu gọi anh em nghệ sĩ thành lập Sân Khấu Vàng, hát thường xuyên tại rạp Hưng Đạo. Mỗi suất hát, trích tiền bán vé ra tặng ngay một ngôi nhà tình thương, còn bao nhiêu mới trả cát sê cho anh em. Toàn “ngôi sao”, vậy mà mỗi người chỉ lãnh 500.000 đồng hoặc 1 triệu, vẫn vui hớn hở. Những bà con nghèo lặn lội từ quê lên nhận tiền cất nhà đã rưng rưng nước mắt. Cho tới năm 2010 thì Sân Khấu Vàng giúp được 32 ngôi nhà. Chỉ tiếc là sau đó nghệ sĩ Minh Vương bệnh nặng, yếu sức không dám diễn tuồng dài nữa, cộng thêm rạp Hưng Đạo bị đập chờ xây sửa lại, nên Sân Khấu Vàng tạm ngưng biểu diễn. Nhưng dấu ấn của sân khấu này đã lưu lại trong lòng khán giả vì những căn nhà đầy ắp nghĩa tình. Bởi trong lúc cải lương dồn dập khó khăn, nghệ sĩ chạy sô tứ tán, vậy mà anh em vẫn tập hợp về làm được một chặng đường như thế, đâu phải đơn giản.
Lệ Thủy tâm sự: “Lúc tôi làm từ thiện, có người cũng xì xầm là mượn hoa cúng Phật. Nhưng không lẽ mình gánh vác nổi một mình, cần vận động kinh phí từ anh em, cần tới sức mạnh tập thể chứ. Mà thôi, ở đời chín người mười ý, mình cứ thành tâm mà làm, đừng có nản, đừng có giận hờn”.
The Following 6 Users Say Thank You to Giang Tiên For This Useful Post:
Nguyễn Ngọc Điệp
Tiểu sử NSƯT Lệ Thủy
Nữ nghệ sĩ Lệ Thủy sinh ngày 20 tháng 5 năm 1948 tên là Dương Lệ Thủy (sau đổi thành Trần Lệ Thủy) trong một gia đình rất nghèo tại làng Đông Thành, huyện Bình Minh, tỉnh Vĩnh Long. Sau đó cả nhà đã lên Sài Gòn để mưu sinh.
Năm Lệ Thủy lên 10 tuổi, anh Tư Long làm ở ban văn nghệ xóm bên tình cờ nghe cô bé ca vọng cổ. Anh mời Lệ Thủy tham gia và gửi theo học ca cổ với thầy Năm Truyền làm thợ hớt tóc ở Khánh Hội. Sau đó chị được gửi sang học bài bản cải lương 3 Nam, 6 Bắc với nhạc sĩ Tám Đen. Lúc đó các em của chị liên tục đau ốm, gia đình nợ nần tứ phía.
Không có khai sinh nên Lệ Thủy không được tiếp tục đến trường, chị nghĩ đến việc phải làm gì đó để phụ giúp gia đình và quyết định xin đi theo làm việc ở gánh Trâm Vàng (ở TP. Biên Hòa - tỉnh Đồng Nai) để đỡ gánh nặng cho ba má. Với bài ca cổ "Cô gái bán đèn hoa giấy", Lệ Thủy bắt đầu vào nghề, thoạt tiên qua việc ngâm thơ hậu trường, đóng những vai kép con trên sân khấu...
13 tuổi, Lệ Thủy thế vai kép con trên đoàn Trâm Vàng
14 tuổi, Lệ Thủy đóng các vai đào nhì
Một thời gian sau, Lệ Thủy rời Trâm Vàng để về Công ty Kim Chung của ông bầu Trần Viết Long, một đại bang có 7 đoàn hát. Tại sân khấu này Lệ Thủy đã được soạn giả Ngọc Văn nhận làm con nuôi. Ông đã viết nhiều kịch bản đưa chị vào đóng từ vai phụ cho đến vai chính.
Sau những bước đi đầu tiên tạo được ấn tượng, ông bầu Trần Viết Long lập đoàn Kim Chung 3. Lệ Thủy chuyển sang đây diễn chung với nghệ sĩ Thanh Hải trong vở "Bẽ bàng duyên mới" của soạn giả Ngọc Văn. Tên tuổi của Lệ Thủy bắt đầu nổi lên, trở thành cô đào chính sáng giá lúc vừa tròn 15 tuổi.
Năm 1964, Lệ Thủy được trao giải Thanh Tâm, là nữ nghệ sĩ trẻ nhất đoạt giải này sau 10 lần tổ chức.
Từ 1975 trở đi, Lệ Thủy gắn bó với Đoàn văn công TP. Hồ Chí Minh, Nhà hát Trần Hữu Trang.
Năm 1993, Lệ Thủy vinh dự được Nhà nước Việt Nam trao tặng danh hiệu nghệ sĩ ưu tú.
Lệ Thủy lập gia đình và sống hạnh phúc với người chồng biết thông cảm, san sẻ những vui buồn trong nghề hát. Ba người con của chị đều ăn học đến nơi, đến chốn. Trong đó có Đình Trí đã nối nghiệp mẹ làm ca sĩ. Những năm gần đây, sân khấu cải lương ngày càng gặp nhiều khó khăn. Lệ Thủy và nghệ sĩ Minh Vương đã thành lập chương trình Những dấu ấn không phai tại Nhà hát Trần Hữu Trang. Hơn 65 nghệ sĩ, tác giả, đạo diễn, nhạc công, họa sĩ, biên tập... đã tham gia chương trình. Điều ghi nhận đầu tiên là chương trình Những dấu ấn không phai đã làm vinh quang tên tuổi của những nghệ sĩ thuộc thế hệ tài danh.
Gần 61 tuổi đời, 47 tuổi nghề, NSƯT Lệ Thủy vẫn còn tạo được sức hút kỳ lạ đối với khán giả cải lương. Vua vọng cổ Viễn Châu lý giải: “Lệ Thủy có một giọng ca hiếm hoi trong làng cổ nhạc, với chất giọng kim pha thổ, đã từng được báo giới Sài Gòn trước đây phong tặng là giọng ca chuông ngân”.
Những bài vọng cổ Lệ Thủy trình bày gồm: Cô gái bán đèn hoa giấy, Cô hàng chè tươi, Lương Sơn Bá - Chúc Anh Đài, Nấu bánh đêm xuân, v.v...
Các vai diễn: Cây sầu riêng trổ bông, Tô Ánh Nguyệt, Đời cô Lựu, Kiếp chồng chung, Áo cưới trước cổng chùa...
The Following User Says Thank You to Thuong Tran For This Useful Post:
MEM
Ủa, con nhờ anh Vũ Minh mua hả? PV chưa nhờ, nếu con có nhờ hỏi dùm PV cái, mua trên lầu 2 hay 300 cũng ok. Bữa rày đi 2 lần tới đó mà chưa mua được nên cũng hơi nản. Ráng hôm nay nữa thôi.
The Following User Says Thank You to MEM For This Useful Post:
MEM
Yêu tiếng hát cô từ nhỏ nhưng từ trước tới giờ ít có điều kiện đi ủng hộ thần tượng. Hôm nay bon chen đi xem show của cô vì nghe đâu đây là liveshow riêng lần cuối.
Ngồi hơn 4 giờ đồng hồ xem mà thấy nể cô thật, ở cái tuổi 65 mà giọng hát vẫn còn vang, rõ, đầy xúc cảm. Phần đầu là những đoạn trích với những câu ca nằm lòng trong lòng người hâm mộ qua gần nửa thế kỷ qua trong các bài hát, tuồng cải lương: Dòng sông quê em, Kiếp nào có yêu nhau, Tô Ánh Nguyệt, Áo cưới trước cổng chùa, Lan và Điệp, Máu nhuộm sân chùa, Những vì sao không tên, Cô gái bán sầu riêng, Trắng hoa mai, Xin một lần yêu nhau, Lời ru của biển... Mỗi câu ca cô hát là những tiếng vỗ tay vang lên, là những lời nhẫm theo như sợ rơi rớt mất một từ nào đó. Có lẽ đây là lần đầu tiên xem liên khúc cải lương kiểu này. Liên khúc với sự hỗ trợ của màn hình led các vở tuồng xưa như một đoạn phim chiếu chậm lướt qua cho khán giả mộ điệu lần lượt trở ngược thời gian đắm chìm trong những vai diễn đã một thời làm nên tên tuổi lừng lẫy của Lệ Thủy.
Đoạn trích Tô Ánh Nguyệt giao con diễn cùng Minh Vương, Thoại Miêu đã làm người xem nghẹn ngào với nghịch cảnh trớ trêu trong cuộc đời cô Nguyệt cũng là vai diễn khắc đậm dấu ấn Lệ Thủy những năm 80-90 của thế kỷ trước.
Tình nghệ sĩ với sự diễn xuất của Thanh Vy, Hồng Tơ, Kiều Mai Lý và Quốc Kiệt lồng ghép vào những vấn đề hậu trường sàn diễn cần cho diễn viên trẻ tránh nhưng điểm đọng lại là sự yêu nghề, tình nghệ sĩ, đạo đức của người làm nghề sâu nặng mà những nghệ sĩ về chiều như các cô chú nghệ sĩ lớn tuổi luôn là tấm gương hun đúc và tạo động lực cho thế hệ tiếp theo. Trích đoạn khéo léo đưa vào những câu chuyện thật gần đây về sự ra đi của các cố nghệ sĩ Tấn Tài, Kim Ngọc và Minh Phụng để Lệ Thủy bài tỏ tình cảm thân thương, sự trân trọng nâng niu những phút giây quý báu đã được cùng xuất thần cùng nhau trên sân khấu thưở nào tạo nên những cảm xúc đẹp và đầy ý nghĩa.
Có lẽ khán giả yêu mến cô thấy lạ và tự hỏi sao lại chọn vở này vào liveshow riêng cuối của cô mà không là một vở kinh điển nào khác mà lại là Sông dài? Tại sao không là Tô Ánh Nguyệt, tại sao không là Xuân Tự, tại sao không là Hồ Bảo Xuyên hay Hồ Như Thủy? Mỗi khán giả yêu cô đều có quyền chọn cho mình một vai diễn trong một vở tuồng đã đi sâu vào lòng họ. Riêng Mem, Mem thích cách lựa chọn Sông dài. Vở tuồng Sông dài dù ko phải là vở thành danh của Lệ Thủy nhưng có lẽ lại là vở diễn khai thác được nét diễn đa dạng và thành công gần đây nhất của Lệ Thủy. Ở đó, cô không phải biến thành cô gái 18 ở cái tuổi 65 của mình mà diễn gần như đúng với độ tuổi nhân vật.
Vở diễn này từng được SKV dựng trước đây nhưng Mem chưa có điều kiện xem, hôm nay lần đầu tiên xem mới thấy càng yêu hơn, phục hơn thần tượng của mình. Giọng ca cô không những tốt mà nét diễn xuất của cô cũng rất bản lĩnh. Đứng cạnh một Thành Lộc được mệnh danh là phù thủy sân khấu (tất nhiên về diễn) cô đã quăng bắt nhịp nhàng, đầy bản lĩnh tạo nên những sắc thái tình cảm phức tạp đan xen trong lòng một người đàn bà thương con, muốn con giàu sang hạnh phúc nhưng cũng rất con người với những toan tính, ích kỷ, nhỏ nhen, trọng tiền tài mà nhẹ nghĩa nhân. Xem cô diễn thấy thuyết phục và đa chiều, chứ không hẳn là một chiều như những nhân vật đào thương mà nửa thế kỷ qua đã đóng dấu thương hiệu một "cô đào ngoại hạng".
Đêm diễn kéo dài gần 5g đồng hồ tương đối khá dài và vì là show diễn ghi hình nên có nhiều chỗ làm khán giả bị thấy hơi thừa và dài dòng mà thật sự cần nhưng đôi khi họ không hiểu làm cho họ thấy dài dòng và rời rạc thậm chí vô duyên. Ví dụ như đoạn các ca sĩ - diễn viên trẻ lên chúc mừng cô hay MC Tuấn Anh lên giúp BTC ghi hình khán giả. Phải chi MC hay BTC nói rõ hơn thì không khí bớt chùng xuống và tất cả khán giả sẽ thấy thoải mái hơn.
Vậy là cô đã có một liveshow thành công. Cám ơn tất cả khán giả đã đến chật khán phòng (cả phía dưới và trên lầu) để chúc mừng và ủng hộ cho cô Lệ Thủy. Có thể cô sẽ không còn tổ chức một liveshow riêng nào nữa trong quãng đời nghệ thuật còn lại, nhưng với giọng ca vẫn còn vang, khỏe, đầy nội lực, mong cô sẽ còn tiếp tục cống hiến lời ca tiếng hát của mình trong những chương trình Bước chân 2 thế hệ sau này cũng như những chương trình nghệ thuật phù hợp.
Chúc cô luôn dồi dào sức khỏe, để "giọng ca chuông ngân" mãi ngân hoài trên thánh đường sân khấu!
Đạo diễn chương trình Vũ Minh và 2 người bạn đồng nghiệp -
Bạch Lê, Thanh Loan đến chúc mừng đêm diễn
2h ngày 1/4/2012
MEM - CailuongSo.com
Hình chân dung của cô chụp lại tại tiền sảnh đêm diễn.
maihuynh
Trả lời với trích dẫn
Giang Tiên
MEM
