Lòng bản phụng hoàng cải lương.

**thaydat** · 16-04-2014 11:55 AM

Bạn Nguyenphúc ơi giúp dùm! Có một lòng bản phụng hoàng như sau: Phụng Hoàng

1-(-)(-)(-) Liu xư xang xế / xế xang xế líu xư xàng xế cống XE / xế xế líu xang xư lìu hò lìu xư xang ..xê liu CỐNG .

2-xê líu cống xế xàng/ xế líu cống xế xang xư Liu. Liu liu xư xang xế líu CỐNG.
Xế líu xư xê XANG xê líu cống xế xang xê líu cống xế xư XÊ u liu oan xê oan liu U
Xế xang xư xê oan LIU

3-(xư u xư u liu oan cống Xê (liu xư) liu oan xê hò xê liu oan LIU ) xang xư xê liu cống liu XÊ . liu oan xê hò xê oan LIU liu hò LIU xế xang xư xê oan LIU xang xế cống xế
xang xang xư liu oan XÀNG.

4-xê liu cống xê XÀNG xê liu cống xê xàng hò xừ HÒ tồn hò xừ xàng xê oan liu CỐNG xê liu xừ hò XàNG xê oan liu xư U xế xang xư liu xư XÊ liu oan xừ xư liu oan XÊ oan liu xư xê(oan)liu oan xàng xư LIU.

5-(líu cống xế xang xư XÊ xàng xừ xư uliu oan xê LIU) liu hò xế xang xư XÊ xê xang xư xê liu oan xê LIU liu oan xê oan LIU xế xang xư xê oan LIU liu xư xang xế cống XẾ cống xế xang xư liu oan XÊ

6-xê xàng XÊ lìu oan xê xừ xê oan LIU xế xang xư liu oan XỪ xàng xề liu oan cống XÊ liu oan xừ xàng XÊ hò liu xư liu cống XÊ liu oan hò xừ xàng XÊ liu oan xề hò xê xàng XƯ

7-(*)cống xê xàng XỪ xê liu xê xàng xừ HÒ xê liu xê xàng xừ HÒ xừ xàng xê liu oan XÊ hò xừ xàng XÊ liu xư xang xế cống XẾ xang xế cống líu XẾ liu xế xế xang XƯ

8-xư xang XƯ liu xư xang xế cống líu XẾ líu xang xư xê xế xang xư xê LIU (xư u liu xê oan liu) liu liu cống xê xàng XỪ hò xừ xàng XÊ xê oan liu xư liu oan XÊ xàng xừ xề tồn xề HÒ .

9-(xang xư u liu oan liu XÊ u xang u liu oan liu xê oan liu) xế xang xư liu oan XÊ xế xang xư xê u liu oan xê LIU liu liu oan XÀNG xàng xê xê (#) xê liu cống xê xàng hò xừ HÒhò xừ xê XANG.

10-hò xừ xê liu XÀNG = 2 11+12 =3+4
đối chiếu với bản của NS Trọng Khanh có những Chữ đàn ở các nhịp chính không giống bạn giúp điều chỉnh và phân nhịp rõ lại dùm.Cám ơn nhiều

**nguyenphuc** · 17-04-2014 06:53 AM

Thưa anh thaydat,
Em đọc thấy tiêu đề anh viết là Phụng Hoàng cải lương.
Bản Phụng Hoàng của nhạc sĩ Trọng Khanh trong diễn đàn cải lương số là Phụng Hoàng tài tử.
Ý anh muốn hỏi về Phụng Hoàng cải lương hay Phụng Hoàng tài tử ?

Lòng bản Phụng Hoàng mà anh post lên trong thread này do ai viết mà không mạch lạc, không phân nhịp rõ ràng, nếu tính theo chữ đàn in hoa thì câu nào cũng thiếu nhịp (trường canh), không tính theo chữ đàn in hoa thì em xin chịu thua, không biết đường nào mà lần.

Ghi chú: Phụng Hoàng tài tử và Phụng Hoàng cải lương khác nhau (Phụng Hoàng cải lương còn gọi là Phụng Hoàng sân khấu).

Ngày xưa không có hệ thống truyền thông như ngày nay nên nhiều bài bản tài tử co tính cách địa phương, không thống nhất lòng bản. Những thầy đàn tài tử ngày xưa, nói xin lỗi, vì hạn chế về trình độ văn hoá, hơn nữa cổ nhạc tài tử lại không có trường lớp chính quy, cho nên từ lòng bản, mỗi thầy đàn tiết tấu có nhiều chỗ không giống nhau. Lại nữa cách viết bản đàn (dùng chữ nhạc) cũng không được thống nhất. Nhiều thầy đàn khi viết bản đàn không dùng chữ đàn căn bản trong ngũ âm mà dùng chữ đàn nhấn, chữ đàn gió, chữ đàn điếc. Ví dụ như XẢNG, TÍCH, TỊCH, TỒN, TANG v.v... đặt vào ngay nhịp trường canh.
Lấy ví dụ điển hình là bản Phụng Hoàng (tài tử), chữ đàn dứt câu 1 (và những câu trùng với câu này) đúng là chữ XÀNG (dấu huyền), mà nhiều thầy đàn (đàn kìm, ngày xưa lúc chưa có đàn guitar phìm lõm) vì đàn chữ XÀNG nhấn nhá cho mùi thành ra âm XẢNG (dấu hỏi - giống như chữ XANG cũng nhấn thành XẢNG vậy). Nhưng căn bản nó vẫn là chữ XÀNG. Khi viết bản đàn phải viết là XÀNG mới đúng. Mất thầy đàn nhấn XẢNG ôồi viết bản đàn cho học trò cũng viết XẢNG. Từ đó lưu truyền thành ra có hai dòng nhạc khác nhau. Các soạn giả (không biết đàn) đặt bài ca căn cứ vào chữ đàn nên lời ca theo căn bản thì đặt dấu huyền (XÀNG), nhưng vì không biết đàn nên đặt bài ca theo bản đàn của ông thầy đàn nhấn XẢNG thành ra lời ca đặt thành dấu sắc, hỏi, ngã.
Do đó ngày nay Phụng Hoàng tài tử, trong các câu đề cập ở trên có nơi thì đàn XÀNG với lời ca dấu huyền, có nơi đàn XẢNG với lời ca dấu sắc, hỏi, ngã. Hai dòng nhạc Phụng Hoàng tài tử vừa nói hiện nay vẫn tồn tại song song. Các anh chị thử search trên mạng tìm nghe thì sẽ nhận thấy rõ ràng như vậy.

Những bài ca xưa có rất nhiều bài bản được đặt lời ca kiểu như vậy. Ví dụ điển hình là bài ca Nam Ai Tô Huệ Chức Cẩnm Hồi Văn.

Do những lý do nêu trên mà cho tới hiện nay, nhưng bản oán tổ không thông dụng vì có quá nhiều dị bản. Cho nên ở đâu (địa phương nào) chơi theo đó cho chắc ăn. Lấy bài ca này ca theo bản đàn kia thì coi như out of order !

Từ chỗ đó, sân khấu cải lương chỉ chơi có 2 lớp của 2 bản oán. Đó là Lớp Đầu Tứ Đại Oán và Lớp Đầu Phụng Hoàng.
Lớp Đầu Tứ Đại Oán (6 câu) thì vẫn giữ đúng lòng bản gốc, nhưng theo cải lương nên thay vì đàn dây oán là dây hò nhì thì lại đàn dây hò tư là dây cải lương.
Lớp đầu Phụng Hoàng (12 câu) thì có sửa đổi không theo bản gốc, lại dùng bản nhấn chữ đàn XẢNG (dấu hỏi) cho nên dứt câu 1 (và những câu trùng với câu này) lời ca đặt dấu sắc, hỏi, ngã.
Chữ XẢNG do đàn kìm nhấn chữ XANG mà ra, đàn guitar phím lõm không nhấn như vậy được nên phải đàn chữ XỂ (mà trong bản do anh thaydat post lên viết là CỐNG).

Như vậy bản Phụng Hoàng cải lương và Phụng Hoàng tài tử đờn hoàn toàn khác nhau.
Khi đi chơi nếu muốn ca Phụng Hoàng cải lương phải nói rõ là Phụng Hoàng cải lương để dàn nhạc biết đường mà đàn.
Phụng Hoàng cải lương chỉ duy nhất có 1 lớp 12 câu mà thôi (lớp đầu). Không có các lớp 2-3-4.

Phụng Hoàng tài tử thì đàn dây oán (dây hò nhì). Phụng Hoàng cải lương thì đàn dây cải lương, tức dây đào (dây hò tư).

Nếu anh thaydat muốn, thì để hôm nào rảnh, em sẽ viết bản Phụng Hoàng cải lương và post lên đây để chia sẻ với các anh chị.

**MEM** · 17-04-2014 10:29 AM

Muốn chắc luôn á, Nguyenphuc post đi! Anh học ca Phụng hoàng hoài mà ca rớt hoài à! Khoái ca Phụng hoàng vì nó mùi. hihi

**thaydat** · 17-04-2014 10:44 AM

Không có lòng bản của phụng hoàng cải lương nên khó hình dung.Rất mong bạn sắp xếp thời gian đưa nó lên để đối chiếu với lòng bản phụng hoàng tài tử của NS Trọng Khanh để dễ hình dung. Bạn Ngọc Kha có viết" Đàn Kìm bài Oán nhịp 8 trường canh hoãn điệu mà ít chữ đờn quá nghe không hay" Nguyenphuc có thể chia sẻ về ý kiến này như thế nào? có nhịp tới 14;16 Chử đàn "liu liu xứ xề liu cộng xề xề liu tồn xang xự xảng xang xề (LIU) " Hoặc " xứ cồng liu cộng xề xề tồn hò xang xự xảng xang xừ (XANG)"

**Giang Tiên** · 17-04-2014 05:32 PM

Hồi đó nguyenphuc có ý chụp mấy lòng bản rồi em gửi đánh máy lại đó, mà sợ mờ với lại thấy nguyenphuc bận quá nên chờ...

**nguyenphuc** · 18-04-2014 08:06 AM

Nguyên văn bởi thaydat

Đàn Kìm bài Oán nhịp 8 trường canh hoãn điệu mà ít chữ đờn quá nghe không hay" Nguyenphuc có thể chia sẻ về ý kiến này như thế nào? có nhịp tới 14;16 Chử đàn "liu liu xứ xề liu cộng xề xề liu tồn xang xự xảng xang xề (LIU) " Hoặc " xứ cồng liu cộng xề xề tồn hò xang xự xảng xang xừ (XANG)"

Bất cứ bài bản lớn nào, lòng bản cũng đều ít chữ, vì chỉ có những chữ căn bản mà thô (gọi là chân phương)i. Người đàn phải "triển khai" thêm ra (gọi là hoa lá) theo làn điệu của thể loại bài bản đó (giống như bản vọng cổ từ nhịp 16 "triển khai" thành nhịp 32 vậy).
Bởi vậy, học đàn không có thầy thì nhìn lòng bài bản lớn khó thể hoặc không thể nào đàn đúng hơi được. Học đàn tài tử phải có thầy chân truyền và học trực tiếp.

Bản đàn viết nhiều chữ như trong trích dẫn trên là bản đàn ngón (hoa lá), thường dùng để dạy học trò. Nhưng đó cũng chỉ là chữ đàn đơn giản mà thôi, đàn theo đó để lấy căn bản, nhịp nhàng. Chữ màu xanh là nhịp chân trái, chữ màu đỏ là nhịp chân phải (nhịp trường canh).
Trường canh hoãn điệu có nghĩa là nhịp lơi chậm (như các bản oán).
Trường canh hoãn điệu chậm gấp đôi trường canh trung điệu.
Trường canh trung điệu là trường canh như bản vọng cổ, các bài bản nhịp đôi, nhịp tư chẳng hạn.

**nguyenphuc** · 18-04-2014 08:12 AM

Nguyên văn bởi thaydat

Không có lòng bản của Phụng Hoàng cải lương nên khó hình dung. Rất mong bạn sắp xếp thời gian đưa nó lên để đối chiếu với lòng bản Phụng Hoàng tài tử của NS Trọng Khanh để dễ hình dung.

Hai bản Phụng Hoàng cải lương và Phụng Hoàng tài tử khác nhau nên không thể đối chiếu được.

Phụng Hoàng, câu đầu (đúng ra là nhịp đầu) vô LIU, nhưng cải lương bắt chước theo bản vọng cổ xưa thường vô XÊ (nhất là vọng cổ nhịp 16) nên cải lương cũng chế ra Phụng Hoàng vô XÊ luôn như chúng ta thường nghe. Cũng có một ít tuồng cải lương có Phụng Hoàng vô LIU, nhưng rất ít, ít lắm.

**nguyenphuc** · 18-04-2014 08:39 AM

Nguyên văn bởi thaydat

Không có lòng bản của phụng hoàng cải lương nên khó hình dung.

Để em viết và đưa lòng bản Phụng Hoàng cải lương lên đây từ từ, mỗi lần viết vài câu cho tới hết. Nhưng cũng chỉ là chữ đàn căn bản mà thôi.
Không rõ anh thaydat cần bản đàn kìm hay bản đàn guitar (phím lõm). Thật ra về căn bản thì giống nhau, nhưng tùy theo loại đàn (nhạc cụ) mà "triển khai" lòng bản có hơi khác một chút cho phù hợp với cần đàn, phím đàn và số dây đàn.

**nguyenphuc** · 18-04-2014 10:14 AM

PHỤNG HOÀNG CẢI LƯƠNG - 12 CÂU NHỊP 8 THÚC
(Vô XÊ trường canh trung điệu)
Lục huyền cầm

1. ( - ) ( - ) ( - ) Hò xang cống (XÊ)
xê xê (XÊ) líu xừ xang (XÊ)
xế xang xự xảng xang xư (HÒ) là hò xự xang xê líu xứ (XỂ)
2. Xế xê (XÊ) xế xang xự xảng xang xư (HÒ)
là hò xự xang xê líu xứ (XỂ) "xế líu xê hò xế xừ (XANG)"
xang xư hò xư líu cống (XÊ) cống hò xư xế líu xang xư (XỀ)
liu xừ xứ liu cống líu cống (XÊ) líu xừ xứ xề xàng xề xừ (LIU)

Lời ca đối chiếu:
1. ( - ) ( - ) ( - ) Bỗng ba (nghe)
( - ) ( - ) tiếng khóc não (nùng) của trẻ thơ vọng (đến)
2. ( - ) Giữa một buổi (chiều) tàn thu nhạt (nắng) ( - )
ba (tự) hỏi thầm (rằng) không biết (tiếng) khóc đó từ (đâu)

(còn tiếp)
Nếu viết bằng chữ số thì chính xác vị trí trong cần đàn hơn, viết bằng chữ như thế này, nếu không rành cũng bấm không đúng.
Chữ màu xanh là nhịp chân trái, chữ trong dấu ngoặc đơn là nhịp chân phải tức là nhịp trường canh.

**thaydat** · 18-04-2014 09:58 PM

Cảm ơn Nguyenphuc. Hôm trước bạn nói là bản kí âm của nhạc sư Trọng Khanh là phụng hoàng tài tử nhưng tiêu đề là phụng hoàng cải lương mà. Bạn đưa kí âm đàn kìm thì tốt. bởi lòng bản của cây đàn kìm là gốc mà. cũng từ đây anh em sẽ nghiên cứu khi biến tấu qua cây đàn guitar (phím lõm)sẽ như thế nào? cũng có người thắc mắc anh đàn kìm sao giống đàn guitar (phím lõm) và ngược lại, Nhân đây bạn có thể chỉ ra sự khác nhau giữa đàn kìm và guita phím lõm không? bởi lẽ có một số anh em đàn cây đàn guita rồi lấy chữ đàn đó đàn cho cây đàn kìm! như vậy có được không?

Tên bài hát
Nghệ sĩ
Soạn giả
Thể loại

Chủ đề: Lòng bản phụng hoàng cải lương.

The Following 5 Users Say Thank You to thaydat For This Useful Post:

The Following 7 Users Say Thank You to nguyenphuc For This Useful Post:

The Following 3 Users Say Thank You to MEM For This Useful Post:

The Following 4 Users Say Thank You to thaydat For This Useful Post:

The Following User Says Thank You to Giang Tiên For This Useful Post:

The Following 5 Users Say Thank You to nguyenphuc For This Useful Post:

The Following 6 Users Say Thank You to nguyenphuc For This Useful Post:

The Following 5 Users Say Thank You to nguyenphuc For This Useful Post:

The Following 6 Users Say Thank You to nguyenphuc For This Useful Post:

The Following 4 Users Say Thank You to thaydat For This Useful Post:


Tài khoản
Mật khẩu