Cái này sưu tầm được, đánh ở dạng excell nên chuyển ra văn bản format nó hơi ngộ, mọi người xem đỡ nhé
BÊN CÂU DỆT LỤA - SOẠN GIẢ THẾ CHÂU
Vở BÊN CẦU DỆT LỤA được soạn giả THẾ CHÂU viết
cho sân khấu THANH MINH - THANH NGA vào khoảng năm 1976.
Thanh Nga : Quỳnh Nga
Thanh Sang : Trần Minh
Ngọc Nuôi : Trần Mẫu
Thanh Tú : Nhuận Điền
Kim Hương : Tiểu Loan
Xuân Lan : công chúa Bích Vân
Văn Ngà : Vua
Ba Xây : Tướng quân Giả Lộ
Chí Hiếu : Quan huyện
Bảo Quốc : Tất Đạo
Hùng Minh : Hiếu Danh
Nội dung câu chuyện thật đơn giản, đơn giản đến
độ có thể tóm tắt được trong vài câu. Tình tiết
của kịch bản cũng thật đơn điệu, đơn điệu đến
nỗi ta có thể đoán trước được kết thúc của vở
tuồng. BCDL thật đơn sơ, mộc mạc như một câu chuyện
cổ tích dân gian, đề cao nhân nghĩa ở đời, lòng
hiếu thảo, tình bằng hữu, nghĩa thủy chung ...
Chuyện kể rằng, ở một làng nọ có tiểu thơ Quỳnh Nga
con quan huyện, đem lòng yêu thương Trần Minh, một chàng
trai nghèo nhưng tài giỏi, hiếu thảo. Dù hai gia đình
trước đây đã từng chỉ bút giao hôn cho Trần Minh -
Quỳnh Nga, nhưng nay vì gia đình Trần Minh suy sụp, nghèo
túng, quan huyện hủy bỏ lời giao hôn ngày nào. Khuyên
không được cha, Quỳnh Nga nhứt định vượt khuê môn ra
ngoài dựng quán, chăn tằm dệt lụa, tự lo việc mưu
sinh và giúp đỡ Trần Minh ăn học. Trời không phụ
người hiền, sau mấy năm trời sôi kinh nấu sử, Trần
Minh đã đỗ trạng nguyên, vinh quy bái tổ, sống hạnh
phúc bên Quỳnh Nga, không còn bị ai ngăn cản.
Sự thành công của một vở tuồng phụ thuộc vào nhiều
yếu tố: nội dung cốt truyện, kịch bản của soạn giả,
dàn dựng của đạo diễn, và quan trọng hơn cả là tài
nghệ diễn xuất của các diễn viên. Sự thành công của
Bên Cầu Dệt Lụa một phần lớn là nhờ tài năng,
tiếng tăm và uy tín của cô Thanh Nga và đoàn Thanh Minh.
Thanh Nga được trời phú cho cái duyên sân khấu, nói
theo người trong nghề là được "tổ đãi", vừa bước
vào nghề đã thành đạt. Thanh Nga đặc biệt thành công
trong những vai nữ có nhiều cá tính sắc cạnh, cứng
rắn. Có lẽ chỉ có Thanh Nga mới dám đóng những vai anh
hùng liệt nữ, và đóng một cách thành công, được
khán giả chấp nhận. Chính những vai này vô hình chung
đã làm cho công chúng, yêu thích cô hơn, bạn đồng
nghiệp kính nể cô hơn.
Thanh Sang rất hợp với Thanh Nga, hơi lép so với Thanh
Nga, nhưng chính vì vậy lại càng làm cho Thanh Nga thêm
rực rỡ.
Những màn diễu hài vui nhộn của Bảo Quốc (vai Tất
Đạo), Hùng Minh (vai Hiếu Danh), Chí Hiếu (vai quan huyện)
góp phần không nhỏ trong sự thành công của BCDL. Kim
Hương (vai Tiểu Loan) rất có triển vọng, chỉ đóng
những vai phụ bên cạnh Thanh Nga, nhưng ca diễn rất có
nét.
Bên Cầu Dệt Lụa dài hơn 150 phút, là một tuồng hay.
Hay không vì tuồng tích nổi tiếng, tình tiết éo le, mà
là do dàn dựng và diễn xuất thật xuất sắc của đoàn
Thanh Minh Thanh Nga. Bên Cầu Dệt Lụa, Tiếng Trống Mê
Linh, Thái Hậu Dương Vân Nga, đã vĩnh viễn đưa Thanh
Nga vào huyền thoại sân khấu cải lương Việt Nam.
Thanh Nga và chồng bị ám sát hai năm sau đó, 1978, trong
một vụ án còn nhiều nghi vấn. Sự ra đi của Thanh Nga
trong khi tài năng của cô đang trong thời kỳ rực rỡ,
là một mất mát to lớn không thể bù đắp đối với
sân khấu cải lương Việt Nam. Đoàn Thanh Minh tan rã sau
đó không lâu. Gần một phần tư thế kỷ đã trôi qua
tài năng và vị trí của Thanh Nga đối với sân khấu
cải lương vẫn chưa có ai thay thế được.
Phần còn lại lượt thuật lại các màn và cảnh trong
tuồng Bên Cầu Dệt Lụa.
Màn 1 : tại nhà Nhuận Điền
Cảnh 1 : (Trần Minh & Trần mẫu)
Trần Mẫu bị bệnh, Trần Minh quấn quít bên mẹ chăm
lo. Hai người than vãn, ôn lại chuyện ban sáng đến nhà
quan huyện nhờ giúp đỡ, nhưng bị quan huyện cho gia
nhân đuổi xua, đánh đập.
Trần Mẫu hỏi Trần Minh sao không ra ruộng giúp Nhuận
Điền, Trần Minh mới đáp rằng vì mẹ bệnh nên không
ra được. Trần mẫu khoát tay đánh Trần Minh, trách
rằng thân ăn nhờ ở đậu nhà người ta mà không giúp
đỡ. Trần Mẫu con hỏi bộ bị đánh oan lắm sao mà lại
khóc. Trần Minh thưa rằng vì mẹ đánh không đau nên
nhận ra mẹ đã quá già yếu.
Trần Mẫu căn dặn Trần Minh phải sống cho xứng đáng,
quyết không để vì nghèo khó mà phải luồn cúi, đánh
mất nhân phẩm.
Cảnh 2 : (Trần Minh, Nhuận Điền, Hiếu Danh, Tất Đạo)
Hai công tử bột Hiếu Danh và Tất Đạo dẫn bọn du côn
đến lớn tiếng ồn ào, kiếm chuyện đánh Trần Minh
vì buổi sáng không tới trường làm bài giúp, làm cho
hai tên bị thầy đánh mười roi và phạt quỳ gối suốt
buổi trưa. Trần Minh xin lỗi hai tên, bảo rằng vì mẹ
đau nên không thể tới trường. Hai tên này không tha,
định đánh Trần Minh cho hả giận.
Kịp may Nhuận Điền về đúng lúc đánh đuổi bọn tiểu
nhân chạy mất.
Cảnh 3 : (Trần Minh, Nhuận Điền, Quỳnh Nga, Tiểu Loan)
Tiểu thơ Quỳnh Nga và người hầu là Tiểu Loan giả dạng
gia nhân ở huyện đường đến gặp Trần Minh, nhắn
lời của tiểu thơ thăm hỏi bệnh tình của Trần mẫu; phân
trần, khuyên lơn, xin bỏ qua chuyện ban sáng và tặng áo
ngự hàn cho Trần mẫu. Trần Minh còn dùng dằn chưa
nhận thì hay đâu Nhuận Điền về nhận ra Quỳnh Nga.
Quỳnh Nga lo sợ bị tai tiếng vì đêm tối đến nhà
người trai. Nhuận Điền trấn an Quỳnh Nga, bảo rằng hai
người lấy nghĩa đãi nhau, trong sáng, thì không sợ dư
luận. Trần Minh vô cùng cảm kích trước chân tình của
Quỳnh Nga.
Cảnh 4 : (Trần Minh, Nhuận Điền, Quỳnh Nga, Tiểu Loan,
Trần Mẫu, Quan huyện)
Quan huyện đến tìm bắt con về. Chê bai Trần Minh
nghèo hèn và trách con gái sao không biết chọn người
giàu sang mà trao thân gởi phận.
Nhuận Điền cười chê quan huyện tham sang phụ khó.
Nhắc đến khi xưa khi cha mẹ Trần Minh, còn giàu sang,
quan huyện đã quỳ lụy xin giao hôn Quỳnh Nga với Trần
Minh; nay gia đình Trần Minh suy sụp thì quan huyện nuốt
lời.
Chợt thấy áo ngự hàn của con gái lại đắp trên người
của Trần mẫu, quan huyện chửi mắng và buộc tội
Trần Minh ăn cắp. Trần Mẫu chợt tỉnh dậy hay chuyện
nên uất ức qua đời.
Màn 2 : cũng tại nhà Nhuận Điền nhưng sáng sủa hơn
Cảnh 1 : (Trần Minh & Nhuận Điền)
Nhuận Điền nhắn nhủ, tiễn Trần Minh lên đường lên
kinh đô để ứng thí. Trần Minh hỏi Nhuận Điền sao
không chuẩn bị lên đường. Nhuận Điền bảo rằng bấy
lâu nay ôn luyện là để học nhân nghĩa chớ không vì
lợi danh. Trần Minh tỏ ý khâm phục Nhuận Điền, bảo
rằng thật hổ thẹn vì đã lỡ vương vào vòng danh lợi
công hầu. Nhuận Điền gạt ngang, bảo rằng mỗi người
có một hoàn cảnh, không ai giống ai. Đôi bạn nhâm nhi
chun rượu, Nhuận Điền chúc Trần Minh lên đường lập
được công danh.
Cảnh 2 : (Trần Minh & Quỳnh Nga)
Quỳnh Nga trao tặng Trần Minh tấm áo lụa do nàng tự tay
dệt và may lấy. Quỳnh Nga ân cần nhắn nhủ và xin Trần
Minh sau này nếu có đỗ đạt thì xin nhẹ tay với cha
nàng. Trần Minh nói rằng sự bội ước của quan huyện
không sao sánh được với sự hy sinh, chung thủy của nàng.
Hai người quyến luyến chia tay nhau.
Màn 3 : tại triều đình
Cảnh 1 : (Hiếu Danh, Tất Đạo, Giả Lộ Tướng Quân,
công chúa Bích Vân)
Công chúa Bích Vân nhờ Giả Lộ Tướng Quân hỏi người
cùng làng với quan tân trạng Trần Minh, Hiếu Danh và
Tất Đạo, về thân thế của chàng. Lúc đầu hai tên
không tiếc lời chê bai Trần Minh, kể chuyện mẹ con
Trần Minh đến nhà quan huyện nhờ giúp đở, bị đánh
đuổi đến Trần mẫu uất ức mà chết.
Sau hai tên biết được Trần Minh được chọn làm phò
mã, bèn xoay qua ca ngợi Trần Minh. Công chúa Bích Vân
truyền giam hai tên vào ngục tối.
Cảnh 2 : (Trần Minh, Vua, công chúa Bích Vân)
Vua cho công chúa biết là định gả nàng cho quan tân
trạng, hỏi con gái có bằng lòng. Bích Vân bằng lòng
nhưng lại tỏ ý khinh thường quan tân trạng vì biết
chàng trước đây nghèo khó.
Vua cho dời Trần Minh đến cho biết đã chọn chàng làm
phò mã, nhưng Trần Minh từ chối, nói rằng đã có vợ
hứa hôn ở quê nhà. Vua bị bất ngờ, tức giận răn
đe, hăm dọa Trần Minh nhưng chàng vẫn một mực từ
chối, quyết lòng chung thủy với Quỳnh Nga.
Công chúa mới hỏi Trần Minh sao quan huyện đã bội hôn
và gián tiếp gây ra cái chết của Trần mẫu mà chàng
lại cứ yêu con của kẻ thù. Trần Minh đáp rằng tuy quan
huyện đã bội ước vong hôn nhưng Quỳnh Nga vẫn một
lòng chung thủy với chàng. Rằng nàng đã dám vượt ra
khỏi vòng lễ giáo thị phi, không sợ miệng đời dị
nghị, rời gia đình để đến bên cầu dựng quán chăn
tằm, dệt lụa, giúp và khuyến khích chàng ăn học thành
tài, thật xứng đáng là một liệt phụ.
Vua giận dữ định trừng phạt Trần Minh, nhưng có công
chúa hết lời can ngăn, xin cha tha tội cho chàng và xin
được đích thân tìm gặp Quỳnh Nga để xem nàng ra sao
mà Trần Minh một lòng chung thủy. Vua nghe lời con gái
và tha cho Trần Minh.
Màn phụ:
Trần Minh vẫn ăn mặc rách rưới như ngày nào tìm gặp
Nhuận Điền. Nhuận Điền tưởng Trần Minh đã hỏng
thi, có ý hờn trách bạn đã phụ lòng mong mỏi và công
lao của Quỳnh Nga. Trần Minh cho bạn hay là mình đã đỗ
trạng nguyên, nhưng xin vua được xếp cờ, im trống khi
về làng, ý chỉ muốn vui với Quỳnh Nga và Nhuận Điền.
Màn 4 : tại quán lụa của Quỳnh Nga
Cảnh 1 : (Quan huyện, Quỳnh Nga, Tiểu Loan)
Quan huyện đến quán lụa của Quỳnh Nga khuyên răn con gái
phải bỏ quán lụa, về nhà chuẩn bị gặp con trai của quan
tuần phủ để tính chuyện cưới hỏi. Quỳnh Nga kể cho
cha nghe việc chăn tằm dệt lụa, bảo rằng cuộc sống
tự lập tuy cực nhưng vui, nàng rất thích.
Quan huyện chê bai Trần Minh và bảo Quỳnh Nga đừng trông
mong vào việc Trần Minh đỗ trạng. Quỳnh Nga từ chối,
viện cớ rằng trước đây hai gia đình đã chỉ bút giao
hôn, rằng nàng đã yêu Trần Minh và quyết lòng chờ
đợi, chung thủy với chàng, dù chàng có đỗ trạng hay
không ...
Quan huyện giận dữ quát mắng Quỳnh Nga và Tiểu Loan,
hăm dọa sẽ đốt quán lụa nếu không chịu về. Quỳnh Nga
và Tiểu Loan đành vào trong thu xếp đồ đạc về huyện
đường.
Cảnh 2 : (Quan huyện, công chúa Bích Vân, Giả Lộ
Tướng Quân)
Công chúa Bích Vân và Giả Lộ Tướng Quân ghé qua quán
gấm, gặp quan huyện. Quan huyện không biết là công
chúa nên lớn giọng bắt nạt, tra hỏi. Chừng Giả Lộ
Tướng Quân đưa gươm lệnh của vua ra thì quan huyện
quỳ mọp van xin lạy lụt xin tha tội. Công chúa tra hỏi
mới biết quan huyện là cha của Quỳnh Nga, người mà
nàng đang muốn gặp. Công chúa cho quan huyện biết là
Trần Minh đã đỗ trạng nguyên và đuổi lão về.
Cảnh 3 : (Quỳnh Nga, Công chúa Bích Vân)
Quỳnh Nga khăn gói bước ra định về huyện đường thì
gặp công chúa chận lại. Công chúa dụ dỗ và hăm dọa
Quỳnh Nga phải rời bỏ Trần Minh và ngược lại sẽ ban bạc
vàng châu báu và thăng quan tiến chức cho cha nàng. Nhưng
Quỳnh Nga một mực không chịu. Công chúa lại hăm dọa sẽ
giết nàng nếu nàng không tuân lịnh. Quỳnh Nga vẫn nhứt
định không nghe, thà chết chớ không bỏ Trần Minh. Dùng
hết lời khuyên răng, hăm dọa Quỳnh Nga nhưng vẫn không
lay chuyển được nàng, công chúa đành nhượng bộ,
thất vọng ra về.
Cảnh 4 : (Quỳnh Nga & Trần Minh)
Trần Minh gặp lại Quỳnh Nga, hai người mừng mừng tủi
tủi, thủ thỉ kể chuyện vừa qua cho nhau nghe. Quỳnh Nga
hỏi Trần Minh sao chàng đỗ trạng, vinh quy về làng mà
quan huyện cha nàng và mọi người không hay biết. Trần
Minh đáp rằng muốn gặp lại người vợ sắp cưới và
người bạn hiền Nhuận Điền trong áo lụa ân tình ngày
nào, không ồn ào hào nhoáng và giành cho hai người một
ngạc nhiên.
Tiểu Loan bước ra chúc mừng quan tân trạng, chỉ cho hai
người thấy bình minh đang lên, báo hiệu một ngày
mới, một tương lai hạnh phúc của đôi trai anh tài -
gái đảm đang Trần Minh và Quỳnh Nga.
Phần dưới đây chép lại tất cả các bài bản cải
lương, vọng cổ trong vở BÊN CẦU DỆT LỤA.
Bạn thích vọng cổ, cải lương, bạn đã nghe và xem qua
nhiều vở tuồng cải lương, nhưng bạn có bao giờ thắc
mắc hay phân biệt được các bài bản cải lương ?
Điệu nào là điệu nào? ...
Có lẽ cách tốt nhứt để biết là nghe và làm quen qua
các thí dụ, các vở tuồng cụ thể. Và một trong những
vở cải lương hay nhứt, có lẽ không gì khác hơn là
BÊN CẦU DỆT LỤA. Mong bạn sẽ thưởng thức và yêu
thích, vở này nhiều như tôi đã làm.
Xin trân trọng,
Chín Đờn Cò
****
Trần Mẫu :
Trần Minh, tiền đâu mà con lo thuốc cho mẹ? Hay là
con ...
Trần Minh :
Mẹ, mẹ đừng nghĩ rằng con vì cái nghèo bức bách mà
làm cho con phải đổi chí, để làm những điều xằng
bậy. Hồi sáng nầy nè, anh Nhuận Điền ảnh thấy mẹ
nằm mê mang, cho nên ảnh đi rước thầy về coi mạch
và hốt thuốc cho mẹ đó.
Trần Mẫu :
Thằng Nhuận Điền nó đã nghèo mà nó còn cưu mang đùm
bọc mẹ con mình nữa, không có nó mẹ con mình phải sống
sao đây !
[NGỰA Ô NAM] (7 câu, nhịp 4)
[1.] Con ơi giữa lúc mẹ lâm phải bịnh ... nguy,
Không có mái nhà đụt nắng che mưa
[2.] Tứ cố vô thân manh áo không lành
đủ để che thân
[3.] Đời sống quá tối tăm
Trần Minh :
Mẹ, con xin mẹ hãy an tâm mà dưỡng bịnh.
[4.] Còn ơn sâu nghĩa nặng của Nhuận Điền,
có ngày mình cũng phải liệu đáp đền.
Trần Mẫu :
[5.] Hột muối nghèo Nhuận Điền cắn chia ba.
Ôi lòng dạ người ta,
[6.] Vuốt mặt vong hôn làm con gia thất không thành,
Mẹ nhắm mắt khó yên lòng.
Trần Minh :
[7.] Mẹ, con cuối đầu van mẹ đừng nói vậy
Mẹ chết rồi thì con sống sao đây.
Trần Mẫu :
Sao con không ra đó để mà tiếp tay với nó, con lại ở
đây ?
Trần Minh :
Dạ ... dạ tại me đau ...
(Trần Mẫu khoát tay đánh Trần Minh)
Trần Minh : (khóc)
Mẹ ... mẹ ...
Trần Mẫu :
Trần Minh, ăn nhờ ở đậu với người ta, con phải
biết ra sức cùng lo với người ta, tại sao con lại học
đòi phường túi cơm vá áo ?
Trần Minh : (khóc)
Mẹ ...
Trần Mẫu :
Bộ mẹ đánh con như vậy là oan ức cho con phải không ?
Con hờn giận mẹ phải không con ?
Trần Minh :
Không, con nào dám hờn giận mẹ ...
Trần Mẫu :
Vậy tại sao con lại khóc ?
[VỌNG CỔ] (câu 1, 2, 3)
Câu 1 :
Trần Minh :
Lối : Mẹ ơi, con khóc vì con đã chợt hiểu ra mẹ
không còn bao nhiêu hơi sức nữa, một tát tai không đủ
để con đau như muốn thay cho lời vĩnh biệt đến
muôn ... đời (HÒ)
Mẹ đó con đây nhìn nhau mà hoen mắt lệ mờ (HÒ)
Con đang tưởng như con đứng trên bờ đưa tiễn mẹ
Xuống thuyền chờ đợi để ra đi (XÊ)
Dù có thương người bịn rịn bước chia ly
Kẻ trạo phu khó giữ chặt tay sào (XANG)
Mưa gió đêm này vẫn gào thét xôn xao
Bất đỗi bẻ sào cho thuyền ra sóng gió (CỐNG)
Câu 2 :
Trần Mẫu :
Đừng buồn nữa con, chuyện bèo mây tan hợp (XỀ) tử
sinh vốn là định luật muôn đời.
Mẹ theo cha con cũng tạm yên vui, chỉ thương cho con khôn
lớn mà chưa thành (XANG) gia thất
Trần Minh :
Mẹ ơi sức lực của mẹ giờ đây như đèn cạn (XANG)
dầu trước gió thì lòng dạ nào đâu con còn mơ tưởng
chuyện gia đình (HÒ)
Lời mẹ khắc dõng dạc uy nghi lòng con chưa kịp vui
mừng (HÒ)
Con khép nép đợi chờ tay của mẹ
giáng xuống cho con đau rát cả thịt da (XÊ)
Hay cho con được vuốt từng giọt máu tuông ra
Con sẽ sung sướng như được muôn ngàn châu báu (XANG)
Vì con thấy được trong xác thân khô héo
Mẹ vẫn còn đủ sức sống bên con (XANG)
Câu 3 :
Trần Mẫu :
Đừng khóc nữa con mà mẹ không yên lòng (XANG) nhắm
mắt ...
Trần Minh :
Mẹ, mẹ đừng nói vậy mẹ à ... (XỀ)
Trần Mẫu :
Trần Minh ơi đời ai thoát được một lần sống chết
Con hãy bình tâm mà đón nhận định luật tự nhiên (XANG)
Mẹ đã già, đã chịu nhiều chính cuộc oan khiên
Đã sống đủ một đời còn chi (XANG) ân hận
Con đã lớn nên nhớ lời mẹ dặn (XÊ)
Là ân nhục con phải lo báo đền, con chớ nên quên (CỐNG)
Tre phải tàn cho măng bụt vươn lên
Sau cái chết vẫn còn tiếp liền cái sống (XANG)
Tiếp nối liên miên thành cuộc đời sinh động
Con sống làm sao để mà được xứng đáng một con
người (HÒ)
Hiếu Danh :
Ê, tại sao hồi sáng nầy mầy hổng tới trường mài
mực cho tụi tao mậy ?
Tất Đạo :
Ờ, mầy cũng không vô làm bài phú cho tụi tao nữa !
Hiếu Danh :
Tụi tao tin tưởng có mầy nè, mầy làm bài mau cũng như
chớp vậy đó, cho nên tao đâu có nhờ tới thằng khác
đâu
[KIM TIỀN BẢN] (16 câu, nhịp 4)
Hiếu Danh :
[1.] Có bao nhiêu đó mà thầy đánh tụi ... tao
Mỗi đứa mười roi đau thót ruột
[2.] Tao còn bị bắt khoanh tay,
tao quỳ gối cả một buổi trưa, chớ bộ
Trần Minh :
[3.] Xin hai anh hãy thương cho
vì mẹ của tôi đang lâm trọng bịnh
Tất Đạo :
Trời ơi, bịnh mà khoe !
Trần Minh :
[4.] Đành phải xao lãng việc sử kinh
Chớ không thể quên bổn phận làm con
Tất Đạo :
[5.] Biểu mầy, bả là mẹ của mầy,
chớ bộ bả là mẹ của tụi tao sao
[6.] Mà lại mầy để tụi tao bị đòn
vì bài phú không xong
Trần Minh :
[7.] Đời tôi đã quá khổ đau
với kiếp người bất hạnh
[8.] Tôi đành phải chịu lỗi với mấy anh
Chớ tôi còn biết phải làm sao
Tất Đạo :
[9.] Í trời đất ơi, trời đất ơi, đâu có dễ dàng
tụi tao bị đòn mà mầy nói mầy không biết làm sao
[10.] Thầy đã đánh tụi nầy
thì mầy đâu có nghe đau
Trần Minh :
Trời ơi, tui xin hai anh mà ...
Hiếu Danh : (nạt)
[11.] Thôi ! xin cái gì ! Đạo à, mầy thương nó không
mậy, chớ cái mặt của thằng nầy sao tao thấy tao
hổng ưa đó mầy
Tất Đạo :
[12.] Tao hỏi mầy nè, cái bản mặt của thằng Trần Minh
thì làm sao mà ai ưa nó cho được
Hiếu Danh :
[13.] Nè, tao cho mầy biết nghe mậy, hễ dùi đánh đụt,
thì giờ đây đụt đánh xăng
[14.] Thầy đã đánh tụi tao đau, thì tụi tao đến đây
tụi tao đè đầu mầy để tao đập lại
Tất Đạo : (can)
Ê, khoan, khoan mầy, nóng quá, chưa có gì hết mà
Trần Minh :
[15.] Cái gì kỳ vậy ! Thôi giờ hai anh ở đây chơi đi,
chờ anh Nhuận Điền về đây tính lại
Tất Đạo :
Ha ha, nó dọa mậy !
Trần Minh :
[16.] Mà nếu ảnh có tính sao
Thì tôi xin nhứt nhứt nghe theo
Nhuận Điền :
Ơ nè, hiền đệ hãy cầm thang thuốc này rồi khuya sắc
thêm cho bác uống. Cứ cầm đi đừng ngại ngùng gì cả.
Trần Minh :
Anh Nhuận Điền, ơn của anh ...
[KHỐC HOÀNG THIÊN] (12 câu, nhịp 2)
Nhuận Điền :
[1.] Ơn nghĩa gì ! tụi mình là những thằng nghèo như
nhau, nếu không biết thương nhau thì còn phải thương
... ai
Đệ đừng bận tâm lo nghĩ
[2.] Ta hơn đệ có căn nhà mục nát
[3.] Thì cùng đụt nắng che mưa
[4.] Cùng cháo rau hẩm hút qua ngày
Trần Minh :
[5.] Mẹ tôi bảo rằng lòng anh thật bao la
[6.] Hột muối giờ anh lại cắn chia ba
[7.] Gia cảnh nhà anh cũng nghèo nàn chật vật
[8.] Mà đèo thêm hai người cho anh nặng cưu mang
Nhuận Điền :
[9.] Ta nào lo chi cứ cơm rượu đều đều
[10.] An phận thanh bần lòng dạ thảnh thơi
[11.] Ta nào ham chi khanh tướng công hầu
[12.] Cái bả sang giàu làm lụy tấm thân
[THƠ]
Gió lạnh cắt như dao
Không biết thương người thiếu áo
Từng ngọn cắt thịt da
Cắt lạnh cả tâm tình
Những mảng da trần làm mồi cho muỗi đốt
Bám víu từng bầy chỉ rút máu hàn sinh
Sợ muỗi tan bầy bu đốt mẹ
Chịu lạnh chịu đau trong mình
Thân không dám động
Cho mẹ già yên giấc lúc thâu canh
Trần Minh :
Thôi, nhị vị cô nương hãy về đi, tôi đâu giám quen ai
là tiểu thơ Quỳnh Nga là con gái huyện quan trấn nhậm
vùng này
Tiểu Loan :
Công tử ! công tử nói thiệt hay là gay gắt đó. Hồi
sáng này tôi ... tôi thấy công tử dắt lão bà vào
huyện đường mà ?
Trần Minh :
Vâng, cũng chính vì việc đến huyện đường hồi sáng
này mà mẹ con tôi mới chịu nhiều điều cực nhục
[XUÂN TÌNH] (lớp 1, 8 câu, nhịp 4)
[1.] Người ta đã hủy bỏ lời giao hôn buổi trước
mà còn nặng lời đánh đập đuổi xua
như những kẻ ăn mày
[2.] Vì tin người nên mẹ con tôi mặt dạn mài dày
Uất ức đau thương và mẹ tôi lâm trọng bệnh
Quỳnh Nga :
[3.] Cũng vì biết rõ câu chuyện sáng nay nên tiểu thơ
không ngại điều hiềm tỵ
Mới sai chúng tôi đêm trường lặn lội
[4.] Tìm đến phân trần cùng công tử với phu nhơn
Tiểu Loan :
[5.] Thấy cha bội hôn tiểu thơ tôi buồn vô hạn
Mới sai chúng tôi xin công tử và phu nhơn đừng
giận
[6.] Cha muốn hủy hôn mà tiểu thơ vẫn nhớ
Và vẫn đợi chờ ngày họp mặt nên đôi
Trần Minh :
[7.] Lòng tiểu thơ làm tôi xúc động bồi hồi
Tôi cũng dặn lòng ghi tạc một ân sâu
Tiểu Loan :
[8.] Tiểu thơ tôi đòi lặn lôi đến nơi này
Còn những lời ân cần trao gởi sắc son
Quỳnh Nga :
Dạ, dạ thưa công tử, đêm nay trời mưa giăng vần vũ,
biết rằng phu nhơn đang lâm cơn đau yếu, gió lạnh
sương rơi giá buốt như vầy, nên tiểu thơ của chúng
tôi mới sai chúng tôi đem tấm áo ngự hàn kính dâng
lên bá mẫu.
[PHỤNG HOÀNG] (lớp 1, 8 câu, nhịp 4)
Trần Minh :
[1.] Đa tạ tiểu thơ và nhị vị cô nương
Trước tâm tình trân trọng của tiểu thơ tôi nghẹn ngào
không biết nói sao để đáp tạ thâm ... ân
Một tấm chân tình cao cả
[2.] Của một người con gái
Dầu ai đen bạc đổi dời
Mà vẫn giữ vẹn tấm lòng son
Quỳnh Nga :
[3.] Công tử ôi, xin chớ bận tâm
vật mọn có nghĩa chi mà phải ngại ngùng
[4.] Nếu có thương xin gắng trau dồi kinh sử
Tiểu Loan :
Tiểu thơ tôi sẽ chặt dạ đợi chờ
Ngày người lập được công danh
Quỳnh Nga :
[5.] Bổn phận làm con,
đâu dám trái cha,
Vong hôn vì trọng phú khinh bần
[6.] Xin gởi trao ai tâm sự ân cần
Bản hổ ghi danh, cha già không còn khinh bạc
[7.] Và cũng xin đừng phẫn hận đến sa chân
Vùi tuổi thanh xuân, phí hoang đời cho mai một
Trần Minh :
[8.] Xin được vòng tay tâm lặng ý ân cần
Tình nặng ân sâu, sông núi cũng không hơn
Quan huyện :
Thôi cũng được, tạm tha cho chúng bây đó, dại gì đem
nhốt chúng bây bây giờ cho nó mang tiếng. Còn con nữa !
Khóc cái gì ! Cha chưa chết mà ! Đi về !
Quỳnh Nga :
Cha, cha ơi tại sao cha nỡ nặng lời với Trần Bá Bá,
dù sao cũng là mẹ của anh Trần Minh mà cha.
[MẪU TẦM TỬ] (8 câu, nhịp 2)
Quan huyện :
Mẹ Trần Minh ! mẹ Trần Minh ! Mẹ con cái mụ ăn mày nầy
áo quần rách rưới tả tơi như là khố chuối,
[1.] Thì có ăn thua gì tới cha con ta
một gia đình vọng tộc cao sang
[2.] Có dính dáng chi tới bọn cơ hàn
Quỳnh Nga :
[3.] Nhưng anh Trần Minh là con của Trần Bá Bá
[4.] Trước kia cùng cha là bạn thâm giao
[câu chầu] Hai nhà từng nặng hứa với nhau
[5.] Giờ cha nỡ nào vong phụ cho đành tâm
Nhuận Điền :
[6.] Nghĩ mà buồn cho áo mão cân đay
(chuyển qua hơi Nam)
[7.] Ngãi nhân mỏng dánh như cánh chuồn chuồn
[8.] Khi vui nó đậu, khi buồn nó bay
[VỌNG CỔ] (câu 2, 3, 4)
Câu 2 :
Quỳnh Nga :
Lối : Cha ơi thuyền nhân duyên của con trẻ mà mẹ cha
đã một lần định bến, thì dù cách trở xa xôi giữa
ngàn phong ba bão táp, thuyền vẫn hoài vọng gặp lại
bến xưa để cùng thủ thỉ chuyện sông ... hồ (HÒ)
Danh lợi phù vân sao bằng tình nghĩa trọn đời (HÒ)
Quan huyện :
Quỳnh Nga ! con có biết là con đã làm ô danh cha mẹ.
Vượt khuê môn trong đêm tối đi tìm trai là nhục nhã
lắm không con (XÊ)
Tiểu Loan :
Dạ thưa đại nhân, đại nhân ơi sở dĩ tiểu thơ con dám
vượt khuê trung để nhắn nhủ Trần Minh nên bền lòng
lập chí, (XANG) rồi sẽ có một ngày đại nhân nghĩ lại,
nếu công tử họ Trần đoạt được khôi nguyên (XANG)
Câu 3 :
Quan huyện :
Ha ha ha, thằng ăn mày đoạt khôi nguyên hả? Biết vậy
chắc vậy ta dám bỏ tiền ra nuôi cho nó ăn học lắm à
(XANG). Quỳnh Nga, con nhìn kỹ coi, mẹ con nó có xứng
đáng gì không mà con phải bận tâm chớ (XÊ)
Quỳnh Nga :
Cha ơi xin cha chớ xét người qua sắc áo,
qua lớp vải cơ hàn vẫn tìm thấy được những tấm
lòng son (XANG)
Quan huyện :
Tấm lòng son !?! Nghĩ nực cười cho con trẻ quá ngu khờ
Còn thơ dại nên con mang quá nhiều ảo tưởng mà (XANG)
Quỳnh Nga :
Cha ơi một lời đính ước con xem như một lần xuất
giá (XÊ)
Đối với mẹ chàng con vốn phận dâu con (CỐNG)
Bệnh của mẹ chàng gây ra là bởi phụ thân
Xin cho con được tới lui thăm viếng (XANG)
Nếu chẳng mai mẹ chàng có xuôi tay về vĩnh biệt
Thì con phải thọ tang cho trọn đạo với mẹ chồng (HÒ)
Câu 4 :
Quan huyện :
Trời đất thánh thần ơi, đường đường con một vị
huyện quan mà con đòi thọ tang một mụ ăn mày hả, bộ
con không sợ thiên hạ cười gia đình mình thúi óc sao
con (HÒ)
Nhuận Điền : (cười)
Ha ha ha ...
Quan Huyện : (quát)
Cười cái gì? cái gì mầy cười? (XỀ)
Nhuận Điền :
Ôi chứng kiến một trò hề nhân thế, ta không biết
nên khóc hay cười (XỀ)
Quan huyện :
Cười hoài !
Nhuận Điền :
Khóc ư, sao nước mắt lại nhiều chua chát
Còn cười, sao lòng nghe nghèn nghẹn đắng cay (XÊ)
Quan huyện, Quan huyện ơi, sao ngài chẳng sợ người
cười kẻ tham sang phụ khó, dở trò vong phụ (XANG)
Lại sợ người cười biết trọng chữ hiếu nhân
Sách vở thánh hiền đâu có dạy ngài thất tín vô liêm
Áo mão cân đai đâu phải để cho ngài dở trò vô
sĩ (CỐNG)
Thôi hãy để nơi đây cho những kẻ biết yêu thương
giữ tròn đạo lý (XANG)
Ngài hãy về đi, về chốn công môn để mà lo đóng
trọn vai tuồng (HÒ)
[Thơ]
Thấm thoát ba mùa thu lá bay
Hàn sinh nuốt lệ kinh sử đợi chờ ngày
Chí trai đâu lẽ đành ôm hận
Tin chợt truyền vua mở hội kén nhân tài
Nhuận Điền :
Ờ, còn hai thằng công tử bột tới đây làm gì đó ?
Trần Minh :
Đệ có hứa với Tất Đạo là sẽ mang giúp hành lý của
anh ấy tới trường thi đó
Nhuận Điền :
Còn thằng Hiếu Danh ?
Trần Minh :
Đệ hổng biết anh ấy đến làm gì nữa
[THIÊN BẤT TÚC] (Ú LIU Ú XÁNG) (11 câu, nhịp 2)
Nhuận Điền :
Ủa ! sao lạ vậy cà ! Không hiểu vì sao mà hai đứa nó
lại
[1.] Kéo nhau ra đồng vắng
[2.] Đánh lộn tơi bời
[3.] Đứa thì bể trán
[4.] Lỗ mũi ăn trầu
[5.] Thằng thì sứt môi
[6.] Gãy hết mấy cái răng
[7.] Kêu mẹ kêu cha
[8.] Hai đứa còn đang thủ bộ
[9.] Thấy ta về ngang mua rượu
[10.] Không hiểu tại vì sao
[11.] Chúng bỏ chạy ráo trơn
Trần Minh :
[1.] Cô Tiểu Loan quá quắt
[2.] Cổ bày ra vụ này
[3.] Cổ rủ hai anh ấy
[4.] Đi ra khỏi nhà
[5.] Rồi cổ mới xúi vô
[6.] Cho hai anh đập nhau
[7.] Để cô coi chơi
[8.] Hai thằng mất dạy
[9.] Máu dê quá mạng
[10.] Hễ thấy con gái người ta
[11.] Là cặp mắt mở hổng lên
Nhuận Điền :
Thế nào, hiền đệ đã chuẩn bị đồ đạc lên đường
ứng thí rồi chứ ?
Trần Minh :
Đệ chỉ có bao nhiêu đó, có gì đâu mà sẵn với hổng
sẵn đại huynh. Còn đại huynh, sao mà tiểu đệ không
thấy đại huynh chuẩn bị gì hết vậy ?
[NGỰA Ô BẮC] (19 câu, nhịp 2)
Nhuận Điền :
[1.] Ta à? Ta thì ta rất sợ hai chữ công danh làm buộc
ràng ý sống của ta
Trần Minh :
[2.] Vậy chớ bấy lâu nay anh đi học để làm gì ?
Nhuận Điền :
[3.] Mấy năm qua ta ôn nhuần sử kinh
[4.] Là để học nhân học nghĩa
[5.] Chớ không phải để tìm bả lợi danh
Trần Minh :
[6.] Thật tiểu đệ vô cùng khâm phục đại huynh
Nhuận Điền :
[7.] Thôi, có gì đâu mà gọi là khâm phục
[8.] Đó chẳng qua là ý sống khác nhau thôi
[9.] Đối với ta đời là sự thảnh thơi nơi đồng
ruộng
[10.] Ngày tháng thong dong nơi miền hoang dã
[11.] Mà vòng lợi danh chân cao thấp mặc tình
Trần Minh :
[12.] Đệ ao ước được như đại huynh
[13.] Đời một thuở an nhàn
[14.] Vui cùng gió núi mây ngàn
Nhuận Điền :
[15.] Ta e rằng hiền đệ khó thực hiện được đâu
[16.] Bởi vì đôi vai
[17.] Còn mang nhiều ân nợ sâu dày
[18.] Hiền đệ phải lo trả cho tròn
[19.] Đệ phải lên đường lo lập chữ công danh
Nhuận Điền :
Hiền đệ, đệ hãy nhìn bọt rượu sủi đầy trong chun
hàn sĩ,
Nghĩ gì đây khi men rượu cay nồng
Xin trao tay gởi chút nghĩa tương phùng
Ta và đệ cùng cười sang sảng để thay lời đưa tiễn.
Uống đi đệ
(cả hai cùng cười)
[VỌNG CỔ] (câu 5, 6)
Câu 5 :
Lối : Ôi tiếng cười vỡ vụn giữa không gian như thay
vạn lời đưa tiễn.
Xin hãy cạn chén rượu hàn vi cho ngất ngây say mà mơ
ước chuyện tương ... phùng. (HÒ)
Đời đã rộng thênh thang, tình ý lại khôn cùng (HÒ)
Làm sao biết chuyện bèo mây tan hợp,
Nghĩ thêm buồn cho những ngày sông núi cách xa (XÊ)
Chén rượu hôm nay nào phải chén quan hà
Sao đưa tiễn mà nghe lòng buồn rười rượi (XANG)
Thân cá chép đã tốn công lặn lội
Cố vượt vũ môn hóa kiếp được thành rồng (XỀ)
Câu 6 :
Thơ :
Uống cạn chén này rồi chén nữa
Rượu đã cạn bầu chửa thấy say (XÊ)
Hồn lại thấm say tình tri kỷ
Ngày mai chia biệt vạn đường mây (XÊ)
Trần Minh :
Nhìn mái tóc của đại huynh rối bồng như mây tám
hướng (XANG)
Đệ càng tự thẹn mình bấy lâu nay bị ràng buộc nợ
cân đai.
Trọn đời đệ sẽ nhớ hoài men rượu hôm nay (CỐNG)
Cầm bầu gõ nhịp mà ca bài cảm khái
Hồn cao rộng (XANG) đại huynh đã vượt ra ngoài vòng
phiền toái.
Mà đệ vẫn còn cơ mang nhiều ân nợ công hầu (XỀ)
Rượu này đồng đến ngày sau,
Quen men say lặp ngàn câu thâm tình (XANG)
Chưa đưa vạn dặm trường đình
Mà nghe thương nhớ hơn nghìn núi sông (HÒ)
Quỳnh Nga :
Công tử ...
Trần Minh :
Tiểu thơ, trong tình cảnh này mà tiểu thơ còn gọi tôi
là công tử sao tôi nghe nó chua chát quá
Quỳnh Nga :
Công tử còn giận? ...
[NAM AI] (lớp mái, 15 câu, nhịp 2)
Trần Minh :
Tôi đâu dám giận ! Mà làm sao tôi giận được trước
tấm chân tình cao cả mà tiểu thơ đã giành tặng cho
một kẻ đã sa ... cơ
[1.] Đã trải thân luân lạc giữa phong trần
[2.] Trong cuộc đời giả trá bạc đen
[3.] Vinh nhục đã quá nhiều
[4.] Tôi vẫn còn tiểu thơ
[5.] Làm một khách tri âm
[6.] Cư xử với tấm chân tình
[7.] Xoa dịu niềm đắng cay
[8.] Là kẻ trắng tay nên tôi đành phải ôm phận
Quỳnh Nga :
[9.] Xin cứ nặng lời mỉa mai
[10.] Em cúi mặt đợi chờ
[11.] Những uất hờn của ai
Trần Minh :
[12.] Tiểu thơ ơi tôi vẫn còn nặng nợ
[13.] Ân nghĩa tiểu thơ đáp tạ mấy cho vừa
[14.] Tôi muốn nói nhưng sao cứ nghẹn lời
[15.] Biết bao giờ mới trả xong
[VỌNG CỔ] (câu 1, 2, 5, 6)
Câu 1 :
Quỳnh Nga :
Lối : Em không dám sánh học đòi với trang nghĩa phụ
ngày xưa, đã cắt tóc bán lấy tiền tiễn chồng ứng
thí lai kinh.
Đây, đây mớ hành trang chan chứa một thâm tình
Và số bạc mọn đã chắt chiu trong những ngày nắng
sương tần tảo.
Em xin trang trọng trao tay ân cần đưa tiễn kẻ đăng ...
trình (HÒ)
Gởi gắm vào tay tâm sự của riêng mình (HÒ)
Em đã dám vượt khuê môn, bên cầu dựng quán
Vì nặng nghĩa cương thường bước qua vòng lễ giáo
thị phi (XÊ)
Ngày bản hổ tên đề làm rạng danh tông tổ
Em không dám mong được cùng ai vui đạo xướng tùy (XANG)
Nếu chàng nghĩ thương chút nghĩa tương tri
Xin với cha em hãy nhẹ điều ân oán (CỐNG)
Câu 2 :
Trần Minh :
Quỳnh Nga, Quỳnh Nga ơi ta nghẹn ngào vì ý tình nàng tha
thiết quá (XÊ)
Biết nói gì đây khi mình vẫn trắng đôi tay (XANG)
Quỳnh Nga :
Còn đây là chiếc áo lụa kết bằng (XANG) tơ tâm sự
Đêm từng đêm em đã cố công may dệt âm thầm (HÒ)
Đối bóng đèn khuya mà nghe thương nhớ ngập tâm
hồn (HÒ)
Đếm từng ngày tháng rụng dần trong hiu quạnh
Lòng cầu nguyện cho ai lập được chút công danh (XÊ)
Chạnh hình dung bóng ai chập chờn bên ánh lửa,
Co ro bơn lá thêm vào cho đủ sáng học kinh thi (XANG)
Miệng đọc sách vang vang tay đập muỗi
Em ráng dệt cho rồi chiếc áo
Hầu để kịp buổi lai kinh (XANG)
Thơ :
Đường lai kinh xa biệt ngàn sương gió
Chàng mặc vào cho ấm lúc phong sương
Lòng kỳ vọng chàng ơi xin hãy nhớ
Áo lụa ngày nào phải thay bằng áo trạng nguyên
Câu 5 :
Trần Minh :
Lối : Quỳnh Nga ơi những vật trao tay ta nghẹn ngào
muốn khóc,
Rừng rực lửa yêu đương ta nguyện cùng ai thề vẹn
giữ chữ chung ... tình (HÒ)
Nàng đã sưởi ấm lòng ta qua muôn dặm trường
đình (HÒ)
Tay ôm áo ấp vào trong ngực mỏng
Chưa mặc mà hơi ấm đã len vào từng kẽ tóc chân
tơ (XÊ)
Giữ mãi bên mình manh áo lụa
Ta nhớ hoài thời luân lạc ở nơi đây (XANG)
Bước thăng trầm trời đất cũng lá lay
Trong nỗi đắng cay cũng có nhiều vị ngọt hương
nồng (XỀ)
Câu 6 :
Quỳnh Nga :
Xin đừng nặng oán ân thời dị ngộ đối với cha
già (XỀ)
Trần Minh :
Không, Quỳnh Nga ơi, sự bất nghĩa của cha em ví như ngọn
đồi hèn mọn (XÊ)
Còn tình của em thì cao vời vợi như ngọn Thái Sơn
Cay đắng ngày nào không còn nữa (XANG)
Trước tấm chân tình cao cả của Quỳnh Nga
Chịu cơ hàn để giữ vẹn sắc son (CỐNG)
Em xứng đáng trải danh liệt phụ
Đời dầu cơ cực mà quá nhiều hạnh phúc (XANG)
Thì ta biết phải nói làm sao
Cho được tròn vẹn ý chân thành (XỀ)
Buổi tiễn đưa sao quá nhiều bịn rịn
Xúc động nào đã làm cho lệ rưng rưng (XANG)
Kể từ đây cho tới ngày nhắm mắt
Lời đã trao ta nguyền giữ vẹn hương thề (HÒ)
[Thơ]
Quỳnh Nga :
Em nguyền khép cửa phòng khuê
Đợi chàng bái tổ vinh quy tương phùng
Trần Minh :
Tiễn nàng về với khuê trung
Vòng tay từ tạ thủy chung vẹn gìn
Quỳnh Nga :
Đưa người vạn dặm đăng trình
Lòng như bóng nguyệt theo ngìn dặm soi
[TÂN NHẠC]
Đêm về, lạp hồng héo hắc cung vàng
Hồn xuân, sầu mộng soi dòng sông
Mớ tóc buông dài, đời trôi năm tháng mơ màng, tình tang
Giữa chiều êm êm ru buồn công nương
Mây trôi, mắt biếc hững hờ, tình tơ
Hỏi sao tuổi trăng tròn, cho buồn dâng bờ môi
Hò khoan, khoan hởi khoan hò
Gieo neo thuyền duyên tình, ôi ngừng chèo đêm nay
Đây tiếng sầu rơi
Mà nghe tiếng khóc trong lòng, nhẹ đưa
Uốn khúc nghê thường, ôi sao trong những bước rập
ràng, nghẹn ngào
Khơi niềm sầu thương
Tơ ai gieo sầu, ai người tình chung
Có nghe chăng, khói sương cung lạnh, mơ màng
Một đời công nương, xuôi dòng tin dài
Bao nỗi ưu tình, sao mãi đi tìm tình yêu, mà chưa
Mà chưa có được ước nguyện. Đời trôi hững hờ
đêm xuân
Mà sao trong mắt dỗi hờn. Đàn theo tiếng hát tỉ ti
Mà xem bướm vờn hoa đèn. Cho lòng vơi niềm sầu thương
Tất Đạo :
Dạ bẩm thượng quan, được lịnh gọi chúng con vội vã
ứng hầu, thượng quan có điều chi học hỏi
Hiếu Danh : (thúc cùi chỏ Tất Đạo)
Hứm ...
Tất Đạo :
Í quên ! dạy bảo. Lộn, lộn , lộn ...
Giả Lộ Tướng Quân :
Nhị vị bất tất phải ra lễ
Hiếu Danh :
Dạ, chúng con được thượng quan cho ứng hầu như thế
này hai con lấy làm vinh dự lắm rồi
[KIM TIỀN BẢN] (tập 1, 8 câu, nhịp 2)
Giả Lộ Tướng Quân :
[1.] Ta cho vời hai vị tới đây là ta muốn hỏi thăm
về công tử Trần ... Minh
Người cùng làng với nhị vị
Hiếu Danh :
[2.] Dạ sĩ tử làng tôi không có một ai để ý tới
Trần Minh
[3.] Nhưng không hiểu tại sao hôm nay Trần Minh vừa
đỗ trạng
Giả Lộ Tướng Quân :
[4.] Thì ta muốn hỏi đến Trần Minh,
người vừa đỗ trạng nguyên
Hiếu Danh :
[5.] Dạ, nếu thượng quan tin lời
thì thành thật tôi xin phân qua
[6.] Trần Minh là một kẻ bất tài
không đáng để thượng quan phải bận tâm
[7.] Dạ, cái thằng đó cơm không đủ no
còn áo quần của nó thì không có đủ mặc
Tất Đạo :
[8.] Nó ăn mặc rách rưới lang thang
Như là vận một cái khố mà thôi
Hiếu Danh :
Dạ bẩm thượng quan, vậy mà con hổng biết. Dạ xin
thượng quan tha thứ lỗi cho. Ạ, như vậy quan trạng là
một con người ...
Giả Lộ Tướng Quân :
Là con người thế nào ?
Hiếu Danh :
Dạ ...
Giả Lộ Tướng Quân : (nạt)
Là con người thế nào ?
Hiếu Danh :
Dạ là một con người văn hay chữ giỏi, trọn trung trọn
hiếu, dạ là một con người trắng trẻo ...
[DUYÊN KỲ NGỘ] (lớp 1, 15 câu, nhịp 2)
Giả Lộ Tướng Quân :
[1.] Thôi ! Các ngươi cứ bình tĩnh lại và hãy trả
lời cho ta nghe
[2.] Tận tường từng câu hỏi
[3.] Tân trạng như thế nào
[4.] Có xứng đáng làm phò mã
Hiếu Danh :
[5.] Dạ thật tình tôi xin thưa
[6.] Trần Minh là người rất xứng đáng
[7.] Đầy đủ đức quan hòa
[8.] Anh là một con người chính nhân quân tử
Tất Đạo :
[9.] Vì dù trong lúc hàn vi
[10.] Vẫn có phong cách hơn người
Dạ bẩm thượng quan.
Giả Lộ Tướng Quân :
Rồi sao nữa ?
Tất Đạo :
[11.] Trần công xưa có tiếng là hiền từ
[12.] Vậy anh cũng thuộc dòng thế phiệt danh gia
Giả Lộ Tướng Quân :
[13.] Ta e rằng các vị nói ngoa
[14.] Mới nói đây là một kẻ bất tài
[15.] Rồi bây giờ lại trở giọng tán dương
=================
Giả Lộ Tướng Quân :
Hừm, các người đã khinh ta quá lắm rồi, nên mới có
cuộc đổi thay tráo trở như vậy. Giáp sĩ ! ...
[VỌNG CỔ] (câu 2, 3)
Câu 2 :
Hiếu Danh:
Lối : Thượng quan ơi xin cho tôi nói lên một lời sau
cuối rồi tôi vĩnh biệt dương ... trần (HÒ)
Dù chết đi, tôi chỉ chết một lần (HÒ)
Tôi đã biết tội của mình đã vô tình mạo phạm tới
ông phò mã tương lai (XÊ)
Nhưng thật tình thì lời của tôi không phải là sai
Vì tân trạng Trần Minh trải qua những ngày hàn vi luân
lạc (XANG)
Trong lúc cùng đồ nào ai biết được
Khi đấng anh hùng còn mai một ở thâm sâu (XANG)
Câu 3 :
Giả Lộ Tướng Quân :
Hưm ! Ta cho dời các ngươi tới đây là muốn biết rõ
ràng sự thật (XANG)
Các ngươi tráo trở như vậy mà bảo là không gian dối
à ?
Như vậy thì có tới hai sự thật khác nhau sao? (XÊ)
Hiếu Danh :
Thượng quan ơi bộ mặt cuộc đời có hai bề đen trắng
Có mặn (XANG) nồng rồi cũng có nhiều chua chát đắng
cay
Tân trạng Trần Minh là một khách anh tài, nhưng thời
dị (XANG) ngộ gặp nhiều gian khổ.
Hôn ước bị từ vì huyện quan tham giàu phụ khó (XÊ)
Tủi nhục nặng nề cho nên Trần Mẫu phải chịu vong
thân (CỐNG)
Mang nặng trên đầu bao oán hận thâm ân
Tân trạng Trần Minh vẫn kiên gan âm thầm lập chí (XANG)
Gặp hội long vân thánh hoàng đẹp ý
Cá vượt vũ môn được hiển vinh này (HÒ)
=================
Công chúa :
Phụ vương, phụ vương thấy rằng con cần phải trang
điểm lại sao ?
Vua :
Cha biết con gái của cha đẹp lắm, nhưng ...
Công chúa :
Con tin rằng quan tân trạng không đến nỗi khó khăn lắm
đâu phụ vương
Vua :
Bích Vân, cha xem con có ý khinh thường tân trạng phải
không? Làm thân gái, trong tứ đức, chữ dung cũng không
để cho con xem nhẹ. Trong cái đạo vợ chồng, sự tương
kính vốn cũng là cần thiết đó con.
[KHỐC HOÀNG THIÊN] (12 câu, nhịp 2)
Công chúa :
[1.] Tâu phụ vương, con đã dọ hỏi rồi, tân trạng vốn
là một kẻ hàn ... vi
Áo ôm khố rách
[2.] Nay được gá duyên cùng công chúa
[3.] Nghe tin là mắt chói hào quang
[4.] Con cần trang điểm nữa làm gì ?
Vua :
[5.] Nhưng cha muốn rằng công chúa con vua
[6.] Phải thuần tính nết na
Công chúa :
[7.] Con muốn ở đây để được nhìn tân trạng
[8.] Chắc sẽ nực cười vì quá hân hoan
[9.] Một bước lên mây choáng váng mặt mài
[10.] Cái mặt ngu khờ xem chắc cũng vui
Vua :
[11.] Cha chìu ý con, nhưng con phải núp sau rèm
[12.] Khi thấy cần con cứ bước ra
=================
Trần Minh :
Dạ, đê đầu bái kiến thánh quân.
Kính chúc thiên nhan muôn tuổi.
Vua :
Miễn lễ cho tân trạng. Hãy bình thân.
Tân trạng, khen cho khanh còn trẻ mà văn tài tót chúng,
Bút sa châu, bụng chứa toàn kinh luân.
[MẪU TẦM TỬ] (8 câu, nhịp 2)
[1.] Thương cho kẻ hiền tài cho nên trẩm quyết định
sắc ... phong
Khanh làm phò mã triều cung
[2.] Công chúa con ta cũng mắt phụng mài ngài
Trần Minh :
[3.] Dạ, vạn tạ thánh quân đã có lòng thương tưởng
[4.] Nhưng ở quê nhà thần đã có vợ hứa hôn
[câu chầu] Không thể nào vong phụ đành tâm
[5.] Đành tạ lòng thương mến của thánh quân
Vua :
[6.] Ta không cần biết lý lẽ gì khác hơn
[7.] Lịnh vua phán ra phải tuân mạng cúi đầu
[8.] Bằng nếu cãi lời phải cam chịu đầu rơi
Công chúa :
Tân trạng, tân trạng muốn chết cho trọn tình trọn nghĩa,
ta cảm phục lắm. Nhưng theo ý người, nếu phải chọn
giữa hiếu và tình, ta phải chọn bên nào.
Trần Minh :
Thưa công nương, ơn sanh thành dưỡng dục ví như trời
biển, nghĩa phu thê dù nặng vẫn chẳng sánh bằng
[XUÂN TÌNH] (lớp 1, 8 câu, nhịp 4)
Công chúa :
[1.] Tốt lắm, vậy thì tân trạng ... nguyên
Lời nói chẳng đúng việc làm
[2.] Hỏi tại vì ai mà lịnh mẫu từ trần
Đạo làm con phải rửa hờn cho cha mẹ
[3.] Hãy trả lời cho rõ khúc nôi
Sao người nhận con của kẻ thù làm vợ
Trần Minh :
[4.] Chỉ tại huyện quan đem lòng đen bạc
Trước kia hai nhà đã từng kết thông gia
[5.] Phận làm con nàng không dám cãi lời cha mẹ
Nhưng chữ thủy chung nàng vẫn thề giữ vẹn
[6.] Dù tôi cơ cực hàn vi nàng vẫn gìn lòng son sắc
Khuyến khích dặn dò tôi nấu sử sôi kinh
[7.] Tần tảo sớm hôm nàng dành dụm bạc tiền
Đưa tiễn tôi lên đường lập chữ công danh
Công chúa :
[8.] Này trạng nguyên, ngài nói chuyện lạ lùng
Tiểu thơ ở huyện đường mà tần tảo sớm hôm ?
Vua :
Lịnh vua đã phán ra mà khanh dám cãi lời, đọc sách
thánh hiền khanh có biết tội khi quân đã phạm thượng
thế nào không ?
Trần Minh :
Muôn tâu, đành rằng sách có câu : quân xử thần tử,
thần bất tử bất trung, nhưng kẻ bầy tôi xin được
trung với vua với nước, khi quốc gia lâm biến thần
nguyện trải thân để đền đáp. Còn nay, chúa thượng
bảo thần phải bất nghĩa để phụ khó, thì thần xin
lấy cái chết để bảo toàn đạo nghĩa.
Vua : (quát)
Nghịch mạng ! Võ đao ! ...
[VỌNG CỔ] (câu 5, 6)
Câu 5 :
Công chúa :
Lối : Khoan, xin phụ vương hãy dằn cơn lôi đình
thịnh nộ
Con trẻ dập đầu xin tha tội cho kẻ dám giữ tròn cương
dũng nhứt tâm giữ vẹn chữ chung ... tình (HÒ)
Với trạng nguyên dù con chưa có một lời kết hẹn ân
tình (HÒ)
Nhưng dũng uy sừng sững giữa trời phong vũ
Như non cao lòng nguyện thủy chung (XÊ)
Xin cha thương đừng làm con tủi phận công nương
Thân ngọc bội kim chi không sánh bằng người hàn
nữ (XANG)
Hạnh phúc gì đâu khi cưỡng duyên đoạt nợ
Mà làm điếm nhục triều nghi cương kỷ chẳng vuông
tròn (XỀ)
Câu 6 :
Vua :
Bích Vân con, không lẽ làm vua như cha mà đành bất lực
khi kén chọn (XÊ) phò mã cho con gái hay sao ?
Công chúa :
Đành vậy tâu (XANG) phụ vương, nhưng một vì công chúa
muốn có chồng sao lại phải cưỡng duyên đoạt nợ ?
Con muốn nhìn vợ người cho (CỐNG) tường tận dung nhan
Để con tìm xem ở nàng có một thứ sắc hương kỳ ảo
nào
Đã làm cho trạng nguyên say (XANG) đắm phụ con
Hay là nàng có đôi chân nạm ngọc, đôi má chạm vàng (XÊ)
Mấy bể mấy sông đong cho đầy một nỗi buồn công
chúa (XANG)
Xin phụ vương hãy tha tội cho chàng
Và nhận lời con đã trình phân (HÒ)
Trần Minh:
Xin đa tạ ơn công nương đã có lòng lo lắng,
nhưng thần không muốn làm người phụ bạc.
Tâu chúa thượng, thần xin nhận kiếm để tự xử
Vua:
Nhận kiếm à? Nhà ngươi không ân hận chớ ?
Trần Minh:
Muôn tâu, bằng một thái độ bình tâm và chọn lựa,
để sống không trái đạo làm người, thì thần không
bao giờ ân hận, nhưng nếu được phép nói, thì thần
xin được thành thật tỏ bày là giờ này thần đang vô
cùng căm hận người xưa.
Vua:
Tại sao vậy ?
[VỌNG CỔ] (câu 4, 6)
Câu 4:
Trần Minh:
Lối: Muôn tâu, đọc vạn quyển tâm kinh thần không thấy
người xưa có ai khen chuyện "Ngô Khởi sát thê cầu
tướng". Mà lại chỉ hết lời ca ngợi "Án Anh khinh
thường uy vũ", để vẹn tình yêu với người vợ hiền
tấm mẵn khi thời xuân sắc đã phai ... tàn (HÒ)
Thà nhận độc dược vua trao chớ không phụ người bạn
chăn gối thuở cơ hàn (HÒ)
Khi tranh đoạt công danh, ngoài việc đáp tình tri ngộ,
thần cũng mong đem chút tài hèn mà giúp nước an
dân (XÊ)
Nhưng mới vừa mang mũ áo đai cân, thần lại phải đội
trên đầu thanh gươm bạo lực
Tại sao (XANG) cổ nhân chẳng dạy vong thề trong sử
sách ?
Vừa sợ lo vừa căm hận khi phải chờ đợi nghiêm
hình (HÒ)
Câu 6:
Vua:
Ha ha ha ... bây giờ ngươi mới biết sợ chết à ?
Trần Minh:
Tâu, thánh như ngũ đế, (HÒ) nhân như tam vương, hiền
như ngũ bá, mạnh như Ô Hoạch, võng như Mạnh Môn Hạ Dục
mà còn phải chết, ai lại thoát khỏi chết đâu mà thần
phải sợ ! (XÊ)
Vua:
Thế tại sao ngươi mới bảo rằng mình lo sợ ?
Trần Minh:
Muôn tâu, thần lo sợ đây là (XANG) khi thần chết.
Trông gương thần muôn dân không còn ai dám yêu nghĩa
yêu nhân, ghét bạo tàn nữa.
Lúc ấy (CỐNG) thì lòng dân sanh loạn và đất nước sẽ
lâm nguy.
Khi dân loạn nước nguy thì xã tắc có còn chi
Gươm bạo lực có giữ được chiếc ngai (XANG) vàng trơ
trọi
Một vì vua ngồi trên cao chín bệ hãy chọn điều khinh
trọng với sơn hà (XỀ)
Công chúa ơi, Trần Minh thề một lòng son sắc với
Quỳnh Nga, dầu sấm sét vẫn chẳng thay (XANG) lòng đổi
dạ.
Nước lạc dòng thuyền trôi qua bến lạ, vẫn thương về
bến cũ vẹn tình chung (HÒ)
[Tân Nhạc]
Nhuận Điền:
Danh lợi đua chen
Lòng riêng sạch bụi
Cuốc bẫm cày sâu
Vừa nước ruộng ta
Mồ hôi ướm đất
Lúa vàng trải hạt
Góp sức cần lao
Cho đời nở hoa
Vui nhìn lúa trải nhung xa
Hết thời con gái
Là hoa ngọc thành
Nhuận Điền:
Hả? Đã đỗ trạng nguyên rồi ?! Ha ha ha ...
(ngập ngừng) Ơ ... tại sao ... tại sao trạng nguyên mà ăn
mặc như vầy đây sao ?
Trần Minh:
Đại huynh vẫn chưa tin lời của đệ à ?
Nhuận Điền:
Hiền đệ, ta mong rằng mấy tháng cách xa nhau hiền đệ
không thay đổi tâm tính, một trạng nguyên được vinh
quy mà lại im lìm, không có chiếu của vua chuyển về
làng lo đón tiếp, và ngay cả huyện quan sở tại không
biết không hay !
Trần Minh:
Đệ đâu có còn ai ở đây đâu mà rình rang cho rở
ràng dòng họ chớ !
[KHỐC HOÀNG THIÊN] (12 câu, nhịp 2)
[1.] Cho nên đệ có ý tâu xin với đức thánh quân
Đừng ban chiếu thông báo trước
[2.] Đệ sẽ tùy nghi mà sắp xếp
Nhuận Điền:
[3.] Sao bổng dưng tân trạng Trần Minh,
[4.] Lại xin làm một chuyện lạ đời
Trần Minh:
[5.] Đối với đại huynh và hiền phụ Quỳnh Nga,
[6.] Đệ phải dành cho bao tình cảm thiết tha
[7.] Vì hai người tình rất thâm trọng
[8.] Đệ phải hết lòng lo lắng liệu toan
[9.] Phải đón mừng nhau cho hết sức đậm đà
[10.] Cho xứng với tình và thâm ân
[11.] Đệ mới xin làm chuyện nghịch thường
[12.] Vậy mà vẫn chưa trọn lòng yêu thương
Trần Minh:
Rượu này không phải là rượu trạng nguyên hay ngự
tửu, mà rượu này đệ đã ghé mua ở một quán nghèo
ở bên đường. Vậy bây giờ anh em mình cùng hâm nóng
lại chén rượu ngày xưa, chén rượu của ngày đưa
tiễn.
Nhuận Điền:
Ạ, giờ là trạng nguyên mà vẫn uống được rượu quán
nghèo ngày xưa
[VỌNG CỔ] (câu 1, 2, 3)
Câu 1:
Trần Minh:
Lối : Uống chớ đại huynh ! Tuy rượu quán nghèo nhưng
nồng nàn hương vị.
Xin kính cẩn tay nâng mời tri kỷ, mượn chén rượu ngày
xưa cho tròn vẹn thâm ... tình (HÒ)
Rượu lạt trạng nguyên thì đệ chỉ xin dám uống một
mình (HÒ)
Đâu dám rót làm bẩn môi người nghĩa khí,
Xin gởi vào đây bằng hương vị của ngày xưa (XÊ)
Cởi áo mão cân đai gởi cho quân hầu cận
Mặc nguyên áo cơ hàn để mừng bạn tương tri (XANG)
Vậy rượu tương phùng đại huynh hãy uống đi
Uống chén rượu hôm nay mà nhớ ngày đưa tiễn (CỐNG)
Câu 2:
Nhuận Điền:
Vâng, ta xin uống đây
Trần Minh:
Uống đi đại huynh. (XÊ) Mời đại huynh hãy uống thêm
một chun nữa
(XANG)
Nhuận Điền: (cười)
Ha ha ha ... hảo bằng hữu ! (XANG)
Cởi lớp áo trạng nguyên đệ đã đãi ta bằng chun
rượu cơ hàn (HÒ)
Chun rượu buổi tiễn đưa chưa phai được vị men
nồng (HÒ)
Xin đa tạ với nhiều thâm cảm
Xao xuyến tâm hồn vương đậm nghĩa cố tri (XÊ)
Hơi rượu hôm nay ướp men tình ngày cũ
Ta cứ nghe sao còn hơi hướm trạng nguyên
Rượu đã mất ngon (XANG)
Thôi, chỉ xin uống cạn vài chun nhỏ rồi lại quay về vui
cuốc bẫm cày sâu (XANG)
Câu 3:
Trần Minh:
Đại huynh, đại huynh nỡ để cho đệ khi có áo mão cân
đai đành phải (XANG) mất bạn hay sao !
Nhuận Điền:
Làm sao được nữa ! Đôi bằng hữu khi có một kẻ cao
sang, không sao tránh được mặc cảm vì phân chia giai
cấp
Trần Minh:
Đại huynh, (XÊ) có còn gì để dạy nhau chăng ?
Nhuận Điền:
Còn ! Ta xin tặng đệ một nhành bông lúa mới thay lời
dặn dò
Khi được cao sang (XANG) xin chớ quên lòng những kẻ bùn
lấm tay chân, nuôi dưỡng nhân sinh. Họ là những
người ân. Nhưng lớp người đó lại chịu nhiều (XANG)
khinh bạc của hạng người áo rộng mũ cao, ăn trên ngồi
trước mà bây giờ đệ đã dấn thân vô. (XÊ)
Trần Minh:
Đa tạ đại huynh. (CỐNG) Trân trọng nhận trong tay nhành
lúa mới thơm tho tâm nguyện sẽ giữ tròn lời ký thác.
(XANG) Trong đời đệ chỉ có hai người thân yêu nhứt,
là hiền phụ Quỳnh Nga và bằng hữu Nhuận Điền (HÒ)
[TÂN NHẠC]
Dòng tơ tươi thắm đau thân tằm se mình
Lòng vương tơ với tâm sự gì cuộc đời
Người tha thiết sống yêu cuộc đời như tằm
Dầu cho nắng sương vẫn vẹn niềm vui
Từng dòng tơ mướt thắm, là tằm đang rút máu
Để điểm tô cho đời vui. Hồn người khuê nữ đã
Quyết sống cho ân tình
Lấy khó thương vui xây niềm vui
Người sanh ra phải đâu đợi chờ căn phần
Cần kiệm chăm đấu tranh vượt dành mong đợi
Vì hạnh phúc phải do tay người dựng gầy
Đừng mơ ước không thể đợi trời cho.
Tiểu Loan :
Dạ, đại nhân hổng gọi con, dạ thì thôi con vô
Quan huyện :
Ai cho phép con vô mà tự nhiên con vô ?
Tiểu Loan :
Dạ, thì đại nhân vừa bảo là đại nhân hổng có gọi
con mà ?
Quan huyện :
Phải rồi, đại nhân vừ bảo là đại nhân không có gọi
con, chớ đại nhân có bảo là đại nhân cho phép con vô
đâu mà con vô !
Hưm, từ ngày chúng bây ra đây tự ý chăn tằm dệt
lụa, mở quán bán gấm lụa, giao thiệp với đủ thứ
hạng người, thành thử ra quên hết cả lễ nghi phải
không ?
[MẪU TẦM TỬ] (8 câu, nhịp 2)
[1.] Mầy đó, hồi sáng nầy bị một bạt tay chưa tởn
hay sao, mà còn dám dễ ngươi
[2.] Con tao tần tảo sớm hôm là cũng tại nơi mầy
Tiểu Loan :
[3.] Dạ, đại nhân nói vậy là oan cho con quá
[4.] Con chỉ là người theo hầu bạn với tiểu thơ
[câu chầu] Nào có biết gì đâu
Quan huyện :
[5.] Con cái thời nay mới làm cho được có miếng ăn
[6.] Thì đã tưởng rằng không cần gì đến mẹ cha
[7.] Nên việc sớm thăm tối viếng cũng chẳng ân cần
[8.] Sương gió phong trần đâu sướng mà bây ham
Quan huyện :
Vui? vì vui cho nên con quên cha quên mẹ, bỏ mặc cha mẹ
buồn khổ miễn là con vui là được rồi phải không con ?
Quỳnh Nga :
Dạ thưa cha, con trẻ có làm chi đâu để cho cha mẹ phải
buồn khổ ?
[ĐẢO NGŨ CUNG] (lớp 1, 12 câu, nhịp 4)
Quan huyện :
Con còn muốn làm sao thì cha mẹ mới buồn khổ chớ.
Khi không rồi con khóc lóc với cha mẹ ngày này qua ngày
nọ.
[1.] Đến nỗi cha mẹ phải nhượng bộ cho con vượt
khỏi khuê ... môn
Gian lao canh cưỡi chăn tằm
[2.] Tự mình lo liệu việc mưu sinh
Không có cần gì tới mẹ cha
[3.] Làm tiểu thơ như người ta
Một bước đi có kẻ hạ người hầu
[4.] Trau chuốt móng ngọc tay ngà
Còn con suốt ngày phải cần lao
[5.] Đem thân cho nắng làm úa dung nhan
Cho tay chân chai sạn thô sần
Quỳnh Nga :
[6.] Xin cúi lạy thung đường
Chớ buồn vì con thơ
[7.] Sống phải tập khó tập thương
Thích nghi hoàn cảnh khổ nghèo
[8.] Mai sau gia biến thế nào
Con cũng tự hào mà an tâm
[9.] Cha mẹ nghĩ sao đây
Khi con ngày đêm trau chuốt lượt là
[10.] Tha thướt dáng ngọc ngà
Yếu mềm như ngọn cỏ
[11.] Giữa cuộc đời sương gió
Cứ vập đầu sát đất chẳng vươn lên
[12.] Rồi người vùi dập dưới chơn
Hèn tủi kiếp thừa sinh
Quan huyện :
Nàng biết ta là ai không mà nàng dám hỗn chớ
Công chúa :
Lão huyện quan già phải không ?
Quan huyện :
Trời đất ơi, nàng đã biết ta là huyện quan mà dám
gọi già này già nọ ! Nàng là con cái nhà ai mà hỗn hào
quá vậy ?
Công chúa :
Thật tình nhà ngươi muốn biết lắm sao ?
[KIM TIỀN BẢN] (lớp 1, 8 câu, nhịp 4)
Quan huyện :
[1.] Muốn biết lắm chớ, muốn biết cho thật rõ ràng,
trước khi ta cho quân sĩ lôi đầu nàng đem về tận
nha ... môn
Cho nàng biết tay biết mặt
[2.] Quan huyện này đây, đâu phải đáng dễ ngươi
Công chúa :
[3.] Sợ e ta nói ra, nhà ngươi sẽ kinh hồn vỡ mật
[4.] Cúi đầu xuống thật sâu, mà tạ tội vẫn còn run
Quan huyện :
[5.] Hỗn há ! Nàng quả thật là to gan mà
Đã vào tận hang hùm, mà lại dám vuốt râu
[6.] Dân khắp cả huyện này
Gặp ta chẳng có dám nhìn lên
Công chúa :
[7.] Ạ, thì ra lão huyện quan
Đối với dân rất là tàn bạo
[8.] Khiến cho tất cả dân đen
Cúi mặt chẳng dám nhìn lên
Quỳnh Nga :
Dạ, vì không biết nên chậm tiếp nghinh, xin công nương
miễn chấp
Công chúa :
Hứm, dù là nàng đã hạ mình thủ lễ, nhưng ta vẫn còn
nghe trong giọng nói của nàng còn ẩn chứa niềm kiêu hãnh
[PHÚ LỤC] (lớp 1, 8 câu, nhịp 4)
[1.] Từ kinh thành lặn lội để tìm gặp con quan tri
huyện tên gọi Quỳnh ... Nga
Để được một lần gặp mặt
Quỳnh Nga :
[2.] Vì sao công nương vượt ngàn vạn dặm
Mà chỉ để tìm gặp Quỳnh Nga
[3.] Ạ, chắc là công nương nhân du hành
Nên mới ghé qua
Công chúa :
[4.] Không, ta một mình vượt đường xa
Vì chỉ muốn một mình tìm gặp Quỳnh Nga
[5.] Mang tủi hờn uất ức
Của một vì công chúa cấm cung
[6.] Nên mới liều vượt khuê trung
Tâm sự nặng nề oằn lưng ngựa long câu
Quỳnh Nga :
[7.] Sao từ kinh thành tráng lệ công nương ghé đây
[8.] Quỳnh Nga làm gì đắc tội với công nương
Vẻ oán hờn làm héo úa dung nhan
Công chúa :
Bây giờ lấy tư cách là một Bích Vân công chúa, ta
hỏi : nàng là chi của Trần Minh?
Quỳnh Nga :
Điều đó công nương đã biết, còn hỏi tiện nữ để
làm gì ?
Công chúa :
Sao vậy? sao nàng dám nói là ta đã biết ?
Quỳnh Nga :
Dạ vì nếu công nương không biết, thì công nương đã
chẳng tốn công lặn lội tìm gặp một Quỳnh Nga, một
người mà công nương chưa hề quen biết làm gì !
Công chúa :
Khá lắm ! nhưng ta muốn nghe chính nàng nói ra điều đó
[XANG XỪ LÍU] (12 câu, nhịp 2)
Quỳnh Nga :
Nếu công nương muốn, thì tiện nữ phải xin vâng.
[1.] Tiện nữ với Trần Minh đã nặng tiếng giao thề
Do hai bên cha mẹ hứa hôn
[2.] Đã cùng hẹn buổi tương quan
[3.] Khi đăng khoa công toại danh thành
Công chúa :
[4.] Ta nghe Trần Minh là một người hèn hạ
[5.] Nàng đã góp phần nuôi chàng ăn học
Quỳnh Nga :
[6.] Công nương quả đã khéo điều tra
[7.] Tin tức kia chính xác vô cùng
Công chúa :
[8.] Ta tìm đến nơi này là muốn cùng nàng thương thảo
[9.] Tìm giải pháp vẹn toàn, cho lợi cả hai bên đều
tương xứng
[10.] Vậy nàng nghĩ sao, mau trả lời cho ta rõ
Quỳnh Nga :
[11.] Tôi nào có biết chi đâu
[12.] Mà trả lời, trả vốn cho công nương
Công chúa : (khóc)
Nàng ngu xuẩn lắm, nàng tàn nhẫn lắm ...
Phụ vương, phụ vương ơi con đã thua người ta tại đây
rồi ! Quỳnh Nga, tại sao nàng lại chọn cái chết ?
Quỳnh Nga :
Sống mà xa nhau, sao bằng được chết với chung tình
Công chúa :
Ta hiểu, ta hiểu rồi, ta đã hiểu. Sự bình thản an
nhiên đợi chờ cái chết của nàng đã làm cho ta run
rẫy tay gươm uy hiếp. Ta đã hiểu vì sao người ta lại
nặng nợ yêu thương, và bền lòng chung thủy.
[VỌNG CỔ] (câu 3, 4)
Câu 3 :
Lối : Phụ vương, phụ vương ơi làm công chúa như con
vừa lâm trận tình yêu con đã trở thành người chiến
bại. Yên giáp xác xơ gươm rơi giáo gãy, người ngựa
bơ vơ trong khi chiến trận vẫn chưa ... tàn (HÒ)
Nước mắt công nương rưới dài theo đường trở lại
kinh thành (HÒ)
Trên lưng ngựa dập dồn vó câu thiên lý
Ta tưởng tim mình đang nát vụn, máu tưới bụi đường
xa (XÊ)
Nếu được đổi thay địa vị của Quỳnh Nga
Ta chấp nhận ngay mà không hề hối hận (XANG)
Phụ vương ơi, phụ vương đã ban cho con nhiều ân sủng
Sao chẳng ban được cho con một tấm chân tình (HÒ)
Câu 4 :
Quỳnh Nga :
Công nương, công nương lo gì, vàng son gấm lụa (HÒ)
châu báu ngọc ngà, đâu có khó khăn gì để cho công
nương tìm lấy được một tình yêu
Công chúa :
Ngươi nói vậy sao ngươi chẳng chịu nhận bạc vàng mà
đổi tình yêu lại cho ta (XÊ)
Thôi, kẻ thắng trận đừng ban lời thương hại
cho một người vừa lâm trận đã thọ thương (XỀ)
Quỳnh Nga :
Xin đừng buồn chi nữa hỡi (XÊ) công nương
Tình yêu vốn có nhiều lạ lùng kỳ tuyệt
Không thể (XANG) mua bằng trân châu ngọc bích
Cũng không hề chuộc được bởi kim ngân (CỐNG)
Xin hãy về điện ngọc với cung son
Mà ôm ấp tình yêu ru cho ngọt giấc (XANG)
Người được yêu chưa hẳn là hạnh phúc
Kẻ đang yêu chưa hẳn đã đau sầu (HÒ)
[VỌNG CỔ] (câu 1, 2, 3)
Quỳng Nga : (kêu)
Trần lang ... Trần lang ...
Câu 1 :
Trần Minh :
Lối : Quỳnh Nga ơi trong áo lụa ngày xưa anh đã trở
về đây với người bạn tình chung thủy. Đem màu tơ
áo yêu thương để điểm tô cho đẹp buổi tương ...
phùng (HÒ)
Quỳnh Nga : (khóc)
Trần Minh, em ngỡ chỉ còn gặp nhau qua giấc mộng
buồn (HÒ)
Chàng về đây bằng hình hài nguyên vẹn, hay chỉ là hồn
phách tinh anh (XÊ)
Trần Minh :
Không, anh trở về đây hiện diện giữa nhân sinh
Tìm lại nhau ta nối cuộc chung tình (XANG)
Ngỡ đã rơi đầu vì mang tội khi quân
Nhưng chúa thượng xét thương cho đôi mình tương
hội (CỐNG)
Câu 2 :
Quỳnh Nga :
Trần Minh, như vậy là chúa thượng và công chúa (XÊ)
không giết chàng sao ?
Trần Minh :
Không giết nên anh mới trở về đây được với em nè
Em muốn hỏi áo mão trạng nguyên phải không
Anh đã gởi cho quân hầu cận (XANG)
Và mặc nguyên áo lụa ngày đưa tiễn để gặp nhau
Quỳnh Nga :
Nhưng sao trạng nguyên vinh quy bái tổ mà cha em không hay
biết (XANG)
Trần Minh :
Quỳnh Nga, vì anh muốn dành cho hiền phụ Quỳnh Nga và
bằng hữu Nhuận Điền (HÒ)
Hưởng trọn nỗi vui mừng ngày tương hội
Chợt bàng hoàng trong sung sướng vô biên (HÒ)
Anh vập đầu xin với lịnh thánh hoàng đừng ban chiếu
chỉ, về làng không báo trước
Cho cuộc vinh quy âm thầm không đón rước
Chỉ những người thân (XÊ) anh mới chia sớt trọn vinh
quang
Em ơi, bao nhiêu vinh dự trạng nguyên là do em và bạn
Nhuận Điền cho anh (XANG)
Cuộc đời hàn sĩ Trần Minh
Xênh xang cờ lọng nặng tình ơn sâu (XANG)
Câu 3 :
Quỳnh Nga :
Trần Minh chàng ...
Trần Minh :
Quỳnh Nga, (XANG) tâm sự nào đã làm cho em xúc động,
đến lúc gặp anh em có vẻ hốt hoảng và em lại bảo
rằng em ngỡ anh về trong giấc chiêm bao (XỀ)
Quỳnh Nga :
Trần lang ơi từ buổi tiễn đưa chàng lai kinh ứng
thí (XANG)
Thiếp mong chàng bằng tấm lòng cô phụ vọng phu
Vừa rồi cha em đến đây để bắt ép em (XANG) phải
ưng con của quan tuần phủ
Nhưng dẫu có chết em không đành lòng (XÊ) vong phụ
Dẫu cho tin của chàng vẫn còn biền biệt mấy quan
san (CỐNG)
Trần Minh :
Nhưng giờ đây đã hội ngộ tương quan
Cho bõ lúc bao tháng ngày mong đợi (XANG)
Quỳnh Nga :
Trạng nguyên bái tổ về làng
Xếp cờ im trống, hồn vang thâm tình (HÒ)
[Tân Nhạc]
Làng mình, làng mình nô nức gái trai
Cùng ra, đón tiếp ông trạng nguyên ôi dập dìu
Giờ này, giờ này ai đã chiếm khoa
Vui mừng hãy nhớ tình yêu đồng sâu lúa vàng
Thương nhau trao gởi ân cần
Tình quê mà khoai lúa
Vui tình thủy chung
Thương nhau hãy nhớ ngày nay
Đôi tim hồng thắm
Tơ hồng, se duyên
Này này, này này cô gái gói khăn
Từng đêm rướm máu như tằm vương tơ vàng
Rộn ràng, tựa mình bên chiếc áo khoa
Xin đừng bỏ lúc đời vui tằm tơ kén tằm.