Má Lý là danh xưng mà những người trẻ dành cho nghệ sĩ Kiều Mai Lý. Để có được sự tôn trọng mà gần gũi như thế trong nghề là điều không phải dễ. Nghệ sĩ Kiều Mai Lý đã sống rất tử tế với nghệ thuật, với người trên người dưới suốt 50 năm qua.
LÀM NGƯỜI ĐÃ KHÓ, HỌC ĐẠO LÀM NGƯỜI CÒN KHÓ HƠN
- Hiện nay, cô là một trong số ít nghệ sĩ U60 vẫn giữ được phong độ biểu diễn. Có bí kíp gì không?
Bí kíp gì đâu con ơi, cứ ăn ở có trước có sau, người ta nhớ tới mình, giao vai cho mình thôi. Dù là người lớn hay người nhỏ, mình đồi xử tốt với người ta thì người ta mới đối xử tốt với mình. Cô sống 50 năm trong nghề rồi, cũng nhiều thăng trầm, nhưng khi trải qua thăng trầm thì anh chị em hiểu nhau hơn, thương nhau hơn.
- Để được lòng mọi người không phải dễ, cô làm cách nào mà cả người lớn lẫn người nhỏ đều thương?
Làm người đã khó, học đạo làm người còn khó hơn. Làm sao mà vừa lòng hết được mọi người con ơi. Khi sống cũng không nhắm tới điều đó. Chỉ sống sao cho đúng với con người mình, rồi tự nhiên người ta hiểu, người ta thương mình thôi. Với các bậc cha chú, anh chị thì mình khiêm tốn học hỏi.
Với mấy đứa nhỏ thì thấy cái gì chưa đúng thì tận tình chỉnh liền, thương mà chỉ dạy, còn nghe hay không là chuyện của tụi nhỏ. Nó sống cái thời của nó, nhiều khi mình hổng hiểu hết. Tụi nhỏ nó hiểu nên lúc nào cũng thương má Lý. Sống nhờ mấy đứa nhỏ đó, nó coi kịch bản rồi bảo nhau: Má Lý làm vai này được nè. Vậy là mình không thất nghiệp.
- Cô vào vai nào cũng ngọt, vậy cô trao dồi nghề nghiệp thế nào?
Nghề này phải học suốt đời, học bằng cách khi nhận một vai tuồng, phải nghiên cứu kỹ vai diễn đó, lột tả cho đúng tâm lý nhân vật, rồi tìm ra nét chung, nét riêng để làm sao vừa hợp vai vừa có ấn tượng riêng của mình, cuối cùng là chăm chút để diễn cho tròn vai.
Nghề này cũng phải học từ mọi người. Chẳng hạn ra chợ thấy người ta nói chuyện sao mình cũng phải để ý, học. Đi đường thấy cái gì hay hay cũng để ý, học.
NHÌN CÔ LÚC NÀO CŨNG LẠC QUAN YÊU ĐỜI
Biết mình đang ở đâu thì sẽ nhệ nhàng thôi. Ngày xưa, lúc còn trẻ, làm đào. Giờ biết mình U60 rồi, hổng làm đào được rồi thì làm má. Mai mốt hổng làm má được nữa thì làm ngoại. Tụi con ráng làm sao mà đi theo nghề có người mới hoài, khi già, bỏ vai trẻ làm vai già.
Tuy cái tuổi mình đi tới, biết mình đang ở chỗ nào thì không bao giờ hụt hẫng. Gừng càng già càng cay mà. Nhưng mà đừng bao giờ nói cái này là đỉnh của tui là chết. Phải bơi hoài, bơi hoài thì mới tồn tại.
- Hạnh phúc của cô là gì?
Hạnh phúc của cô là được khán giả yêu mến, được diễn những vai mình thích. Rồi ngộ lắm, có những chỗ chưa bao giờ mình tới, nhưng khi đặt chân tới người ta biết hết trơn. Có một kỷ niệm vui, khi cô đi nước ngoài lưu diễn, có một người chỉ cô, la lên.
“Con mẹ này nè, ác thấy ghê luôn… hát cái vai đó hay dễ sợ…” làm cô vừa ngạc nhiên vừa mừng. Mình diễn một vai mà làm cho người ta ghét nhân vật thiệt và họ càng thương diễn viên hơn.
- Cô có lời nào cho những bạn trẻ đã và đang muốn theo nghề không?
Muốn trụ được lâu trong nghề thì mình phải chan hòa. Một rừng có biết bao nhiêu con cọp, nhưng con nào có tài và biết điều thì mới sống được thôi.
- Mong muốn lớn nhất hiện giờ của cô là gì?
Bao nhiêu năm, trải qua hết rồi, gia đình, nghề nghiệp, đam mê,… trải qua hết rồi. Giờ những ước ao hoài bão cho nghệ thuật thì nhường lại cho các bạn trẻ còn sôi sục nhiệt huyết. Cô giờ chỉ mong có sức khỏe để mang chút tiếng cười đến cho khán giả.
Ngày xưa, những tuồng đã ghi dấu cho nghệ sĩ Kiều Mai Lý như: Chuyện cổ Bát Tràng, Ngao sò ốc hến, Con cua, Bàn thờ tổ của một cô đào; ngày nay, rất nhiều tuồng cải lương hiện đại lại minh chứng cho sự miệt mài của cô. Nghệ sĩ Kiều Mai Lý rất được bạn bè và đồng nghiệp các thế hệ yêu quý. Bởi vì, dù trong nghề hay cuộc sống đời thường, Kiều Mai Lý cũng dùng cái tâm để mà sống.