PN - Trong số 20 đạo diễn (ĐD) tham gia cuộc thi Tài năng trẻ ĐD sân khấu 2013 chỉ có bốn ĐD ở lĩnh vực cải lương. Trong đó, cái tên Phan Ngọc Thức được nhiều người chú ý, bởi đây là một tên tuổi còn rất mới.
Tham dự cuộc thi bằng vở diễn Gió hoàng cung (TG: Phạm Tân - Anh Tuấn, chuyển thể Hà Nam Quang), Phan Ngọc Thức càng được chú ý hơn vì đây là vở diễn thuộc đề tài lịch sử, khai thác mối quan hệ của vua Gia Long và tam cung hoàng hậu - công chúa Ngọc Bình, người vốn là vợ của vua Quang Toản.
Nhưng, khi vở diễn ra mắt, cách làm mới cải lương của ĐD trẻ này đã khiến khán giả giật mình. Vở diễn là cải lương nhưng phần âm nhạc lại được xử lý hoàn toàn chỉ trên một chiếc đàn organ. Đáng nói hơn, phần nhạc cổ của vở diễn được thu sẵn, tất cả diễn viên đều hát playback trên nền nhạc suốt vở diễn!
Gió hoàng cung - vở cải lương được chờ đợi nhiều nhất nhưng cũng gây thất vọng nhiều nhất
Việc hát playback của các nghệ sĩ cải lương không có gì mới mẻ, thậm chí còn được xem là giải pháp hữu hiệu cho những chuyến lưu diễn về vùng sâu, vùng xa, không thể mang theo cả dàn nhạc chỉ vì một tiết mục ca cổ. Tuy nhiên, cách làm này chỉ có thể áp dụng với những tiết mục ca lẻ, thậm chí có thể du di cho một trích đoạn, còn áp dụng cho cả một vở diễn thì e chừng không ổn.
Một trong những yếu tố tạo nên sự độc đáo và hấp dẫn của nghệ thuật cải lương là khả năng ca diễn của nghệ sĩ và sự hòa điệu của dàn nhạc dân tộc cũng như sự quăng bắt của từng nhạc công. Tất cả những điều đó đã bị phá vỡ bởi cách làm mới ở Gió hoàng cung. Không chỉ làm mất tính “tài tử” của cải lương, việc sử dụng chỉ một cây đàn organ và thu sẵn toàn bộ âm nhạc của vở như đã biến tác phẩm cải lương, nghệ sĩ cải lương thành những “sản phẩm công nghiệp”, sáng tạo rập khuôn. Diễn viên phải “lập trình” theo để ăn khớp với âm nhạc và không được phép thay đổi.
Khổ nỗi, dù diễn viên đã cố gắng để ăn khớp, nhưng những trục trặc vẫn cứ liên tục xảy ra. Suốt buổi diễn, không ít lần diễn viên và âm nhạc “cãi lộn” nhau vì âm nhạc được mở không khớp với lời ca của diễn viên hoặc vì âm thanh của phần nhạc đột ngột lớn bất ngờ…
Dấn thân vào loại hình sân khấu dân tộc là điều rất đáng trân trọng ở ĐD trẻ Phan Ngọc Thức. Khát khao được thể nghiệm, làm mới cải lương ở một ĐD chỉ mới hơn 20 tuổi cũng là nỗ lực đáng được ghi nhận. Tuy nhiên, dù có làm mới cách nào, làm mới đến đâu cũng không thể thiếu sự am hiểu thấu đáo về những tinh túy của nghệ thuật cải lương.
Theo em nghĩ thi:
Cái hay của đờn ca tài tử là ở sự sáng tạo, ứng tấu ứng tác của người ca người đàn, tùy tâm mà phát ra, không lần nào giống lần nào. Sân khấu cải lương có nguồn gốc từ đờn ca tài tử nên một số điểm cũng tương tự vậy. Nếu chúng ta lạm dụng beat thì chúng ta vô tình đã 'ép' mọi thứ đi vào một cái khuôn. Nếu quá phổ biến thì khi đó cải lương sẽ đi theo 1 hướng khác, một hình thái khác và điều đó tốt hay xấu thì em hk bik đâu vì còn phụ thuộc vào khán giả có chấp nhận nó hay không nữa.
Riêng em thì em rất thích những đoạn ngâm, nói lối có đàn rao theo, nỏ rất đậm chất cải lương và gây cảm xúc mạnh. Và em nghĩ điều đó rất khó khăn nếu thiếu dàn nhạc. Có lẽ vậy mà ngày xưa dàn nhạc nằm ở sau cánh gà đã được đưa ra trước sân khấu, ban nhạc trực tiếp xem vở diễn thì khi đó tiếng đàn mới 'thấm'.
Em không biết có gì sai sót không, mong mọi người góp ý.
@Giang Tiện: không phải ý là vậy Tiên ơi!
Ý của A là thiên về đồng tình với bài viết hơn!
(A không bàn đến việc mục đích bài viết, chỉ để ý nội dung, hii)
Phong_Vũ
Trả lời với trích dẫn
Duongtonhu
MEM
! haiizaaaaaaaaaaaa