Bức xúc cơ chế xin - cho

[Phong_Vũ]

Chủ Nhật, 08/07/2012 23:17

Việc cấp giấy phép biểu diễn ngắn hạn như hiện nay không chỉ làm khổ các nghệ sĩ Việt kiều có nguyện vọng gắn bó lâu dài với hoạt động biểu diễn nghệ thuật trong nước mà còn tạo điều kiện cho một số bầu sô trong nước khống chế họ

Nghệ sĩ Hoài Linh. Ảnh: Tấn Thạnh

Nhiều năm qua, rất đông nghệ sĩ người Việt định cư ở các nước, được gọi là nghệ sĩ hải ngoại, về nước biểu diễn, với mong muốn mang lời ca tiếng hát phục vụ công chúng quê nhà. Giấy phép biểu diễn do Cục Nghệ thuật Biểu diễn, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch (VH-TT-DL) cấp, thông qua hồ sơ xin phép của một đơn vị tổ chức biểu diễn trong nước như chìa khóa mở cánh cửa cho nghệ sĩ hải ngoại được đứng trên các sân khấu ca nhạc tại Việt Nam. Nhưng cũng chính giấy phép này làm khổ không ít nghệ sĩ gần như gắn bó quanh năm với hoạt động biểu diễn nghệ thuật tại quê nhà.

Cứ 3 tháng lại gia hạn.

Theo quy định, nghệ sĩ hải ngoại về nước tham gia biểu diễn phải hội đủ các tiêu chuẩn mà cơ quan quản lý văn hóa yêu cầu: Tinh thần yêu nước, không tham gia các tổ chức phản động, thù nghịch, chống phá Nhà nước, được Đại sứ quán Việt Nam tại quốc gia định cư chứng thực nguyện vọng về nước tham gia biểu diễn và được một đơn vị tổ chức biểu diễn chuyên nghiệp trong nước mời với đầy đủ thủ tục xin phép biểu diễn, thanh toán tiền tác quyền, thực hiện nghĩa vụ nộp thuế, đăng ký danh sách tiết mục biểu diễn đã được cho phép phổ biến tại Việt Nam.

Hầu hết ca sĩ, nghệ sĩ hải ngoại nhiều năm qua về nước đều chấp hành đúng quy định trên. Tuy nhiên, ca sĩ Giao Linh cho biết: “Cứ 3 tháng lại phải lo xin gia hạn giấy phép biểu diễn mặc dù tôi gần như định cư tại quê nhà từ năm 2003 đến nay. Từ khi tiệm phở Giao Linh đóng cửa, tôi tập trung cho việc đi hát nhưng cứ phải khổ sở với việc xin gia hạn giấy phép, có khi rơi vào hoàn cảnh éo le vì gần đến ngày biểu diễn mới phát hiện giấy phép hết hạn. Giấy phép do đơn vị đứng bảo lãnh xin phép giữ nên hết hạn lúc nào mình không hay.

Mỗi lần xin gia hạn là tiếp tục chờ đến khi có giấy phép trong tay mới dám nhận lời biểu diễn. Một lần nhận lời tham gia hát từ thiện không nhận thù lao ở An Giang, gây quỹ giúp đồng bào bị lũ, do chưa kịp bổ sung giấy phép biểu diễn vì chờ gia hạn, đơn vị tổ chức bị cơ quan chức năng địa phương xử phạt do quảng cáo có tên và ảnh của tôi. Lúc đó, tôi đau lòng lắm, cảm giác như mình đi hát chui, hát lậu”.

Nghệ sĩ hài Hoài Linh cho biết: “Những đơn vị đứng ra làm thủ tục mời nghệ sĩ về nước đều muốn giữ chặt nghệ sĩ đó trong tay mình. Trên hợp đồng ký kết có thỏa thuận về suất diễn, giá thù lao nhưng có bao giờ được thanh toán và thực hiện đúng như cam kết đâu. Trong khi đó, nghệ sĩ hải ngoại về nước biểu diễn phải tự thanh toán vé máy bay, lo chi phí ăn ở nhưng không được quyền nhận các sô diễn của đơn vị khác. Việc cấp giấy phép ngắn hạn từ 3 đến 6 tháng như hiện nay là tạo điều kiện cho một số bầu sô trong nước khống chế những nghệ sĩ hải ngoại có nguyện vọng gắn bó lâu dài với hoạt động biểu diễn nghệ thuật trong nước”.

Ông Phan Quốc Hùng, Giám đốc Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang, nhìn nhận: “Việc yêu cầu gia hạn giấy phép ngắn hạn cho nghệ sĩ hải ngoại như hiện nay là không phù hợp với các nghệ sĩ đã gần như gắn bó mật thiết với những hoạt động nghệ thuật trong nước”.

Cần có cơ chế mở
Theo nghệ sĩ Chí Tài: “Nếu không có những đơn vị hết lòng lo cho chúng tôi qua việc xin gia hạn giấy phép thời gian qua thì chúng tôi mang tiếng biểu diễn chui ngay trên quê hương mình. Trên thực tế, khi đã quyết định về Việt Nam biểu diễn, không nghệ sĩ nào muốn làm những điều dại dột gây phương hại đến tên tuổi, uy tín và danh dự của mình. Nguyện vọng chung của anh em nghệ sĩ chúng tôi là được tạo điều kiện thật tốt để cống hiến cho hoạt động nghệ thuật của nước nhà và cho công chúng”.
Bà Trương Thị Thu Dung, Phó Chủ tịch Hiệp hội Ghi âm Công nghiệp Việt Nam, Giám đốc Trung tâm Băng nhạc Rạng Đông, cho rằng: “Cần có một cơ chế mở trong việc cấp phép biểu diễn cho nghệ sĩ hải ngoại.

Giấy phép biểu diễn cấp lần đầu có thể có thời hạn 3 tháng hoặc 6 tháng nhưng sau thời hạn đó, nghệ sĩ không có vi phạm gì thì nên cấp giấy phép dài hạn hoặc không cần cấp phép. Mỗi chương trình biểu diễn có nghệ sĩ hải ngoại tham gia, đơn vị tổ chức phải xin phép công diễn chương trình hoặc có trách nhiệm khai báo với cơ quan quản lý chức năng địa phương nơi chương trình diễn ra và cơ quan thuế để nộp thuế, nộp phí bản quyền tác phẩm theo đúng quy định. Nhà nước cấp được thì cũng tước được nếu nghệ sĩ nào đó vi phạm pháp luật Việt Nam”.

Nên linh hoạt hơn Tác giả Lê Duy Hạnh, Phó Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam, Chủ tịch Hội Sân khấu TPHCM, cho biết: “Nghệ sĩ Hoài Linh được kết nạp vào Hội Sân khấu TPHCM. Gần như anh hoạt động biểu diễn chính thức tại quê nhà, có nhiều cống hiến cho hoạt động sân khấu nhiều năm qua. Ngoài ra, anh còn là người đứng ra tổ chức những hoạt động biểu diễn từ thiện và tự nguyện tham gia các chương trình biểu diễn từ thiện để gây quỹ chăm lo đời sống nghệ sĩ già yếu, neo đơn. Đối với việc cấp giấy phép biểu diễn dài hạn, thiết nghĩ nên có sự chọn lựa đối với những nghệ sĩ đã có nhiều đóng góp tích cực cho hoạt động biểu diễn nghệ thuật trong nước. Điều này sẽ mở ra một hướng mới trong việc tăng cường khối đại đoàn kết dân tộc để các nghệ sĩ người Việt ở nước ngoài cùng chung tay góp sức xây dựng đất nước”.

Thanh Hiệp
NLĐO