Lưu Bình Dương Lễ (Trích đoạn)

[Thuong Tran]

Các vai :
-Lưu Bình
-Dương Lễ
-Châu Long

(Tiếng ngâm thơ trong hậu trường ...)

Ngày xưa ... Dương Lễ Lưu Bình
Thâm giao tri kỷ trọn tình cùng nhau
Họ Dương kinh sử dồi trao
Lai kinh ứng thí chiếm ngôi đầu hiển vinh
Lưu Bình trà rượu hư thân
Tan nhà nát cửa đến tìm bạn xưa
Nhìn mâm cơm hẩm cà thiu
Sụt sôi máu hận trước tình đời đổi thay
Chàng về đèn sách miệt mài
Tận tình chăm sóc có nàng Châu Long
Mấy mùa trở ngọn đông phong
Kinh đô mở hội khoa trường rồng mây ....

Cảnh 1
(Châu Long từ trong bước ra ... Lưu Bình đang đọc sách ...)

Châu Long: -Lưu hiền huynh, trường thành trống điểm canh 3, sương khuya đã giăng giăng đầu ngỏ ... hiền huynh hãy vào an giấc giữ gìn sức khoẻ vì ngày hội thi đã đến gần kề ...

Lưu Bình: - Châu Long ... Châu Long ơi, càng nghĩ đến ngày mai phải lai kinh ứng thí ... sao lòng ta cứ ray rứt mãi không ...
Ca Phụng Hoàng : ...................................nguôi
Sao hai năm ta cùng nhau chung sống
2-Dưới mái tranh nghèo sớm mưa chiều nắng .-----
Rau cháo qua ngày mà đong đầy nghĩa nặng tình sâu
3- (-----------) Từ buổi sơ giao
Ta như kẻ đi đêm gặp ánh đuốc giữa rừng
4-Lúc lòng ta không còn tha thiết sống .------
Trước thế thái nhân tình trước cảnh đời đổi trắng thay đen
Châu Long : 5- (--------) Lưu huynh ơi
Chuyện đã qua chàng còn nhắc để làm gì
6-Hãy xem như gió thoảng qua rèm .------
Mà hướng đến tương lai với bao người đang mong đợi
7-Khi bảng hổ danh đề khi long hội phong vân
Mới biết đục trong mới biết ai người đen bạc
Lưu Bình : 8- Châu Long ơi ta cám ơn nàng .------ VDù chưa gá nghĩa sắc son chưa tính chuyện đá vàng
9-Nhưng lòng .... ta nguyền .....
Nguyện cùng nàng nên nghĩa tao khang
10-Khi tiếng pháo mừng tân trạng vinh qui .------
Cũng là tiếng pháo rước nàng để đáp đền ơn tri ngộ từ lâu ....

Châu Long :
(Ca vọng cổ) 1- Lưu huynh ơi, hai năm qua thiếp nuôi tằm ươm tơ để chàng được rảnh tay ôn nhuần kinh sử, nay đã đến lúc rồng thiêng gặp hội chàng hãy đi thi thố tài trai nơi cữa Khỗng sân ... Trình ... Chớ đáng gì đâu một chút phận má hồng, mà chàng phải bận tâm lo nghĩ đến thân phận bọt bèo nơi cỏ nội đồng hoang ... Nhưng thiếp không dám chối từ một tình cãm thiết tha, thiếp sẽ đợi tiếng pháo vinh qui nổ rền trước ngõ, cho tròn câu ước nguyện đá vàng, mà bấy lâu nay ta âm thầm xây đắp .

Lưu Bình (nói dặm): Trước phút chia tay sao lòng lưu luyến quá
Ta ước phút giây nầy ngừng lại đừng trôi
Nhưng lửa hận lòng ta bỗng bừng sôi
Dương Lễ ... Dương Lễ ơi, ta nhớ mâm cơm hẫm trái cà thiu ngày ấy ...

Châu Long (ca tiếp) 2- Lưu huynh ơi, có thủy có chung mới đáng người quân tử, có hoạn nạn sa cơ mới biết câu đạo nghĩa kim bằng ... Thiếp khuyên chàng nên nguôi mối hận lòng ... Vì đã làm người đứng trong trời đất, oán trả ơn đền vay trả trả vay ... Đường công danh của chàng có xán lạn ở ngày mai, biết đâu cũng từ nỗi nhục nhằn ngày xưa cũ . Là phận gái thiếp không dám lạm bàn chuyện ân nghĩa, chỉ mong chàng sớm gặp lại Dương huynh .

Lưu Bình (ca tiếp vọng cổ) 3- Châu Long, ta biết tâm hồn nàng trong sạch thanh cao thì làm sao nàng hiểu được lòng người gian trá ... Chính ta, ta đã bảo bọc cho Dương Lễ từ buổi cơ hàn đói khó, thế mà khi sang giàu hắn lại rẻ khinh ta, ta sẽ cho hắn biết đạo làm người từ cổ chí kim, miếng đỉnh chung há thay lòng người quân tử, chớ không phải lúc sang giàu chung hưỡng rồi khi bạn thất thời lại ngoảnh mặt quay lưng ... Phải rồi Châu Long ơi, ta sẽ cùng nàng đến tìm Dương Lễ trong ngày ta bái tổ vinh qui, để cho hắn biết trong trần gian ai khanh tướng ai công hầu .

Châu Long (ca Kiều Nương) :
Chàng về kinh đô ứng thí
Thiếp hằng mong hôm sớm
Bảng hổ danh đề ...
Lưu Bình (ca tiếp) : Những ngày rau cháo cơ hàn cùng chung
Mái nhà tranh
Dù mưa nắng tình không dời đổi
Nàng hãy nhớ vì ta gìn giữ
Sắc son đá vàng ...
Châu Long (ca tiếp) ... Chí nam nhi
Hồ thỉ tang bồng
Ngang dọc vẫy vùng ... chàng hỡi ....


Cảnh 2
(Sau khi tiển Lưu Bình đi thi ... Châu Long trở về nhà ... gặp Dương Lễ)

Châu Long :- Tiện thiếp ứng hầu phu quân dạy việc ...
Dương Lễ :- Hiền thê ...
(nói lối) ... Hiền thê ơi, hai năm qua ta biết nàng vất vả
Thay ta lo cho Lưu Bình nấu sử sôi kinh
Nay Lưu Bình đã lên đường về tận chốn đế kinh
Cho kịp hội khoa trường tranh bảng hổ
Châu Long : Thiếp vẫn biết phận hồng nhan phụ tùy phu xướng
Nhưng vợ chồng mình cách biệt mấy năm qua
Vẫn biết phận hồng nhan thiếp trong ngọc trắng ngà
Những chỉ e cho chàng phải tiếng đời mai mĩa
... nên thiếp muốn thưa cùng chàng dù có phải hy ....
Ca Nam Ai : .............................sinh
Thiếp vẫn không .----- một chút ngại ngùng
2-Giữ tròn chữ thủy chung .-----
Trong đạo nghĩa vợ chồng .-----
3-Để cho chàng khỏi tiếng thị phi
Thiếp xin về lại chốn quê xưa
4-Nơi thôn dã ruộng đồng .-----
Mặc bến đời đục trong .-----
Dương Lễ (ca tiếp) : 5- Hiền thê ơi, sao nàng nói chi lời
Ta sá gì bia miệng thế nhân
6-Miển giúp cho bạn hiền .-----
Tìm lại đường công danh .-----
7- Ngày nay với Lưu huynh ta đà trọn đạo
Thì Châu Long ta cãm phục bội phần
8-Nàng xứng đáng là vợ hiền
Đã giúp chồng đền đáp nghĩa ân .-----

Ca tiếp vọng cổ : 15 - Vậy thì Châu Long ơi nàng hãy quên đi những ngày qua gian khổ, coi như ta đã làm xong bổn phận thiêng liêng đưa Lưu huynh vững niềm tin về kinh đô hầu chiếm giải mây .... rồng ... Nỗi hân hoan tràn ngập tâm hồn ... Ta biết Lưu huynh là người quân tử còn nàng tuy phận má hồng mà tiết liệt trung trinh ... đừng bao giờ nghĩ đến chuyện thị phi, làm ố hoen những cãm tình trong sáng ... Ta đã thấy dưới bầu trời ban mai rực nắng, hạnh phúc của đôi ta thắm đượm chan hòa .

16 - Châu Long nàng có biết không, ơn Lưu huynh đối với ta cao dường non Thái, không có người ta đâu có được hôm nay ... Khi gặp nàng ta đã vỏng lọng xênh xang, nhưng thuở hàn vi chính người đã ra tay bảo bọc ... Ta dọn cho người cà thiu cơm hẩm là muốn gây cho người nỗi tức giận đớn đau, rồi với sự săn sóc của Châu Long người sẽ quay về nơi cữa Khổng sân Trình .
Ngày nay mọi việc đã như lòng mong ước, chúng ta hãy đợi chờ người ngày bái tổ vinh qui, và Châu Long ơi nàng sẽ là điểm sáng kết chặc thêm tình bằng hữu thiêng liêng .

Châu Long : Ôi nghe lời phu quân phân ...
(ca Nặng Tình Xưa) : .............................. cạn
Thiếp vui mừng xiết bao
Bao nhiêu gánh nặng trỉu buồn tâm tư
Như sương tan dưới nắng mai hồng
Cho ngàn hoa nở ngát hương lòng
Dương Lễ (ca tiếp) : Hôm nay đã qua hồi bỉ cực
Chúng ta đồng hướng đến tương lai
Chuyện ngày qua hãy xem như giấc mộng
Giữa cảnh đời thay đổi đổi thay
Châu Long (ca tiếp) : Phu quân ơi, phận hồng nha
Lìa quê hương theo chồng xuất giá
Chỉ một bến bờ dù đục hay trong
Thiếp nhờ ơn chở che đùm bọc
Chữ thủy chung keo sơn bền chặc
Dương Lễ (ca tiếp) : Chồng vợ .----- hòa hợp .-----
Sợi tơ hồng se kết trăm năm
Rộn tiếng cười hạnh phúc hoà chan
Đường ta đi xán lạn huy hoàng
Vì bên ta mãi mãi có nàng ...

(Châu Long và Dương Lễ nắm tay nhau trong niềm vui hạnh phúc ...)

Cảnh 3

(Lưu Bình đã thi đổ Trạng Nguyên và được Vua cho về vinh qui bái tổ ...)
Tiếng nói của nhà vua từ trong hậu trường :
-Hỡi nầy bá quan văn vỏ, hãy cùng Trẩm đến trước cổng thành tiển đưa Lưu tân trạng vinh qui bái tổ đa nhé ....
-Daaaaaaaaaaaaaạa ......
Lưu Bình (ca Khốc Hoàng Thiên) :
Vạn tuế Thánh ... quân
Thánh quân vạn vạn tuế
Ơn Thánh quân như trời bể .-----
Ngu thần thật cãm kích biết bao
Lời thốt ra sao vẫn nghẹn ngào .-----
Ôi một chân trời đang mỡ rộng tương lai
Mạnh tiến bước thang mây .-----
Châu Long ơi, biết chăng lòng ta đang mở hội
Ước đường về chỉ ngắn tựa gan tay
Để ta gặp Châu Long ngay phút giây nầy
Cho thoả lòng nhớ mong .-----
Kìa mái nhà tranh dưới gốc đa già
Chợt thấy lòng nao nao .-----

... Châu Long, Châu Long ơi, ta đã về đây ... ta đã vinh qui bái tổ về đây ...
........................... ..........................

Nói lối : Sao bốn phía gian nhà tranh vắng lặng
Cữa đóng then gài bụi bám nhện giăng
Trong thơ phòng bút nghiên nằm lạnh lẽo tối tăm
Khung cửi vẹo xiêu đường tơ đứt thẩn thờ buông trước gió
Hàng dậu đổ bìm leo đâu ngỏ ... ta thẩn thờ cúi mặt rưng .....

Ca Nam Ai : ...................... rưng
Chưa dứt nỗi mừng vui ... đã nuốt lệ âm thầm
2- Tự hỏi rằng Châu Long .------
Nàng biền biệt phương nào .------
3- Lời thề xưa nàng còn nhớ hay quên
Mà đành đoạn bỏ ra đi
4- Không một tiếng tạ từ .------
Để ôm sầu riêng ai .------
5- Đầu óc ta đảo lộn quay cuồng
Trách Cao Dày sao lại quá nghiệt cay
6- Bao mộng ước tan rồi .------
Ta ngậm ngùi quay lưng .------
7- Lần bước chân tìm về kỷ niệm
Của thuỡ hàn vi nắng sớm mưa chiều
8- Mà xung quanh đầm ấm tiếng cười
Nay công thành mà đơn côi .------

Ca tiếp vọng cổ câu 6 đủ : .... Châu Long ơi, ta vẫn đứng đây dưới giàn hoa thiên lý một thoáng mơ về dĩ vãng bóng hoàng hôn mờ nhạt cuối chân ....... trời ... Lời hẹn xưa ta vẫn khắc ghi từng chữ từng lời ... Thế mà ngày vinh qui ta trở thành lạc lỏng, giây phút ngở tương phùng ta lại đơn côi ... Tiếng sáo diều phút chốc bỗng xa xôi, giọng hò mục tữ chiều nay chua xót quá, vì con đường xưa đã quên rồi lối củ để khách tình si với nỗi nhớ đong đầy .
Kiệu vàng tân trạng không rước được nàng về dinh, chẳng phải ta quên thề lỗi ước ... Quần hầu (dạ ...) hãy theo ta đến phủ đường Dương Lễ để ta gặp lại con người phụ khó tham sang.


Cảnh 4
(Tại phủ đường của Dương Lễ ... )
Dương Lễ (nói) : Dạ tiểu đệ xin ra mắt Lưu hiền huynh ... mừng hiền huynh đã danh đề bảng hổ, giữa triều đình được phong chức trọng quyền cao ... đệ không được tường ngày hiền huynh bái tổ vinh qui nên không tiếp rước được xa xin hiền huynh miển chấp ...
Lưu Bình : Ha ha ha, nầy Dương Lễ ... lời mi nói là thật hay chỉ đầu môi chót lưởi ... Hôm nay ta lại muốn được ăn cơm hẫm cà thiu, mi dọn ra đi để chúng ta cùng thưởng thức món hãi vị sơn hào ... mà tâm tư ta không bao giờ phai nhạt ... (cười gằn ...)
Dương Lễ : Lưu hiền huynh, người quân tử đâu nệ hà tiểu tiết ... dẩu ngày nay huynh được tột đỉnh cao sang, phận đệ tuy thấp hèn nhưng vẫn hằng đọc sách thánh nhân ... có thủy ... có chung ... không cơm hẫm cà thiu có đâu được ngày nay Lưu huynh công thành danh toại ....
Lưu Bình (ca Kim Tiền Bản) ... Thôi mi hãy im ...... đi
Những lời nói năng ngạo mạn
2- Mi là kẻ tiểu nhân
Đừng học thói thanh cao .------
3- (--------) Tấm thân mi
Lúc hàn vi một tay ta đùm bọc
4- Rồi khi thành đạt cao sang
Mi sanh lòng khinh rẻ bạn xưa .------
5- Ta nhớ mãi muôn đời
Mâm cơm hẫm cà thiu .------
6- Mi bố thí cho một kẻ ăn mày
Để đền đáp thâm ân .------
Dương Lễ (ca tiếp) 7- (-------) Xin Lưu huynh
Hãy bình tâm nghe lời phân cạn
8- Mọi việc đều có nguyên nhân
Đệ xin bày giãi trước sau .------
9- Đệ vẫn tâm nguyện trong lòng
Huynh mãi mãi là người ơn .------
10- Và ơn phải trả cách nào
Cho tròn vẹn thủy chung .------
Lưu Bình (ca tiếp) 11- Thôi, mi chớ lắm lời
Để dài dòng dấu giếm quanh co
12- Tự cho mình là quân tử hiền nhân
Mà sao không dám nhìn sự thật
13- (-------) Ta chỉ cần
Mi nói lời hối lỗi trước mặt ta
14- Thì tất cả những chuyện ngày qua
Ta chôn sâu vào trong cát bụi ... ...

Dương Lễ (nói lối) .... Lưu hiền huynh, đệ nói đây ...
Nhưng không phải nói lên lời hối lỗi
Mà đệ muốn nói rằng
Trong đạo nghĩa kim bằng đệ vẫn tròn vẹn thủy chung
Mấy thu qua đệ dỏi bóng Lưu huynh trên từng bước chập chùng
Vùi mài kinh sử trong gian nhà tranh trống sau dột trước ....
Ca vọng cổ ... 1- Nhưng đâu phải chỉ mình Lưu huynh sớm no chiều đói, mà nơi đó còn có hiền nội Châu Long phải nay tảo mai ..... tần .... (Lưu Bình kêu lên ... Châu Long, mà Châu Long nào ....????) .... Lưu huynh ơi, chính thật là nàng ... Đệ đã buộc nàng phải thay cho đệ hôm sớm cận kề an ủi Lưu huynh ... Hãy dằn lòng nén lại khổ đau trước cảnh bạc đen của nhân tình thế thái, mà lánh xa nơi tửu điếm trà đình, để hết tâm tư lo ôn nhuần kinh sử .
Lưu Bình (nói dặm) : Không, không thể nào có chuyện như thế được ... Mi đừng hòng dối gạt ta .... Châu Long, Châu Long đâu ....???????
Dương Lễ (ca tiếp) 2- Lưu hiền huynh, đệ vẫn còn sáng suốt, chớ nào phải đâu đã táng tận lương tâm mà xem nhẹ câu bằng hữu chi tình ... Nhớ năm xưa nhìn Lưu huynh thân xác vỏ vàng, lòng tiểu đệ vô cùng chua xót, biết phải làm gì để báo đáp thâm ân ... Thôi thì hãy để cho người miệt thị rẻ khinh mà người lại trở về đường nghiên bút, và đệ đã cho Châu Long theo người săn sóc cho đến khi người chiếm bảng khôi nguyên .
(Châu Long từ trong bước ra ... Dương Lễ nói ...) - Lưu hiền huynh, những lời đệ nói đều là sự thật, tin hay không tùy quyết định của hiền huynh ... và đây ... đây là tiện nội Châu Long ... đệ để hai người được tự do đàm đạo ... (Dương Lễ vô trong)
Châu Long (ca tiếp vọng cổ) 3- Thiếp kính chào hiền huynh, mừng hiền huynh đã danh đề bảng hổ, giữa triều đình được phong chức trọng quyền cao ... Cũng xin huynh rộng lượng thứ tha vì bấy lâu nay không tỏ tường sự thật, chẳng phải thiếp chủ tâm dối gạt mà chỉ để huynh được yên lòng đèn sách sử kinh ... Hơn nữa cũng vì nghiêm lệnh của phu quân muốn đền đáp thâm ân từ thuở cơ hàn .

Lưu Bình (nói lối) : Ôi nghe phân tỏ nỗi niềm ta cay đắng
Hóa ra ta chỉ là hạt sỏi cạnh non cao
Nghĩ đến những tình thâm ta luống nghẹn ngào
Thế mới biết kim bằng là đạo trọng ....
Ca vọng cổ ... 5- Châu Long ơi, ta muốn nói nhưng sao cứ nghẹn ngào xúc động khi kỹ niệm những ngày qua vẫn tha thiết đong ...... đầy ... Oằn nặng tâm tư ta qua tháng rộng năm dài ... Thế mà hôm nay ta phải bồi hồi xóa bỏ vì bức tường lễ giáo cách ngăn ... ta đã quá phủ phàng cay đắng với Dương huynh, chỉ vì ta chưa hiểu được lòng người quân tử ... Sau cơn mưa trời đã ửng hồng ánh nắng, ta xin cám ơn tình bạn chân thành .
(Dương Lễ đi ra ... cười vui vẻ ...) - Hay lắm, hay lắm ... hôm nay mọi việc đã tận tường sáng tỏ ... chúng ta hãy cùng nhau cạn chén uống mừng ...
Lưu Bình (ca tiếp) 6- Dương hiền huynh, tiểu đệ Lưu Bình biết đến bao giờ đền đáp được nghĩa ân, tiểu đệ đã đem dạ tiểu nhân đo lòng người quân tử nên lỡ lầm đắc tội với Dương huynh ... Nay giữa chúng mình đã không còn mâu thuẩn rẻ phân, mình sẽ nối lại tình thâm giao tri kỷ ... ngồi xuống đây Dương hiền huynh, Châu hiền tỷ để đệ kính dâng ly rượu tẩy trần ...
Dương Lễ (ca tiếp 8 nhịp chót) : Ôi ta thật sung sướng vô vàn trước hạnh phúc hôm nay, ta hãy uống cho say ... say tình bằng hữu ... say nghĩa kim bằng ... say huynh đệ đoàn viên ...
(Cả ba người nâng ly ... cười vui vẻ ... trong khi màn từ từ hạ ...)