HOA MUA TRẮNG
Sáng tác: Ngự Bình
Tôi đưa đoàn chiến sĩ qua sông, được chị lái đò kể cho nghe chuyện người con gái. Tôi hỏi người con gái ấy tên gì, chị chỉ vào cây hoa dại, tôi hỏi hoa gì chị nói hoa mua. Tôi lỡ miệng nói đùa, bông hoa rừng ai để ý mà mua.

Chị bỗng nhìn tôi cái nhìn thông cảm, rồi tay vuốt nhẹ vào vai tôi như nói hãy yên lòng. Chị nói với tôi, ở đây không có hoa lan hoa huệ hoa hồng. Chỉ có hoa mua dạn dày sương nắng, mà chẳng phai màu đổi sắc trắng trong. Hoa mua đón mặt trời cho thêm rực rỡ, hoa mua đón trăng, trăng vẽ nét long lanh. Hoa mua sinh ra từ rừng núi hiền lành, trang điểm cho đời thêm hương sắc.

Rồi giặc đến quê hương ào ào như cơn lốc, suối reo im tiếng chim hót bỗng dừng. Trên bến sông mẹ tiễn cha đi theo ngọn lửa rừng. Mẹ trở thành người lái đò từ thuở ấy, còn chị cũng từ đấy lớn lên. Khách qua sông khen chị dịu hiền, thời gian như tô điểm cho chị ngày thêm lộng lẫy. Bỗng một hôm tên quan Châu nhìn thấy, gọi mẹ tới nhà dùng bạc để đòi mua.

Hoa mua ai bán mà mua, mẹ không ngã giá cho vừa lòng quan. Rồi một hôm lòng mẹ đau như cắt, chúng đến nhà bắt chị đem đi. Mẹ nhìn con chẳng biết làm gì, rồi mẹ ra bờ sông nhìn theo dòng nước chảy. Mẹ nhớ chồng, mẹ lên nương rẫy, mẹ nhớ chị lại ngắm hoa mua. Mẹ lắng nghe sâu thẳm tiếng chuông chùa và những cánh hoa mua rơi đầy tóc mẹ. Rồi mẹ nằm mơ thấy con mình chết trẻ, trong bàn tay hung bạo của quân thù.

Cha được tin giặc bắt chị đem đi, nỗi đau đớn hẹn ngày cha trở lại. Cách mạng mùa thu xua tan đời khổ ải, cha trở về đứng ngắm mãi hoa mua.
Hoa mua của mẹ cha càng đậm đà sương nắng. Cách mạng về chị như chim sổ lồng tung cánh bay giữa trời xuân đẹp ánh mai hồng. Nhìn thấy chị đi trong đoàn quân cách mạng mà nước mắt mẹ tuôn dòng. Thấy cảnh quê hương phút giây thay đổi, tưởng đó chỉ là một giấc chiêm bao. Ôi hoa mua của mẹ năm nào, tưởng đã rã rời vấy màu bụi cát. Cách mạng đã chắp lại cho chị từng cánh hoa lưu lạc, để in vào đôi mắt mẹ trong ngần.

Trên bến sông, bến sông con đò vẫn đưa. Chị cầm chèo thay mẹ sớm trưa, và bao lượt tiễn đưa đoàn trai trẻ lên đường ra nơi chiến trường. Giờ tôi mới tường hoa mua ấy trên bến sông đang chở tôi đi. Và những người mang nhiều mơ ước, đang cùng nhau theo bước cha anh. Mẹ với cha là người đi trước, chị và tôi tiếp bước đã bao ngày. Từ mùa thu ấy đến nay, hoa mua vẫn nở ngát đầy trời xuân. Trên sông đò chở đoàn quân, bóng ai ai thấy trong ngần hoa mua.